Publicaties

Innovation and sustainability : create the innovative organisation

This paper describes the ecological concept of strategic fit in order to enhance sustainable and innovative organisations. The Ecological System Model integrates concepts of ecology and evolutionary economic theory by comparing organisations and ecosystems at a consistent system level. It introduces a taxonomy of organisations from tundra to tropical rainforest and aligns ‘open innovation’ with the participative concept of people-market-combinations. It wants to contribute to the development of theory and practice of social innovation (creating new richer relations between people and environment) in such a way, that it enhances (business models for) productivity as well as other values.

Sociale Innovatie | 09-12-2009

Spiritual dynamics in social innovation : Empirical research into a ‘via transformativa’ for organizations'

If we study processes of social innovation in organizations from the perspective of Dorothee Soelle’s liberation theology, various issues for mystagogic counseling emerge. Mystagogic counseling inspired by Soelle’s liberation theology may help organizations to deepen the understanding of the processes of social innovation they are involved in. Soelle’s liberation theology may also provide valuable input on how students can develop a critical, socially engaged view on issues in the field of ‘business and society’.

Verpleegkundige beroepsethiek, Reflectie op goede zorg | 03-12-2009

Der Schrei der Erleuchtung ist Stumm : Over stilte in het gesprek.

Supervisie geven is vragen stellen. Dat is de opvatting die een leersupervisor bij vrijwel alle beginnende supervisoren tegenkomt. Daarbij gaat het niet gewoon om vragen, maar om vragen die de supervisant tot reflectie aanzetten. Iets preciezer geformuleerd: supervisie geven is het stellen van reflectiebevorderende vragen. Er is een scala aan supervisorische vragen te benoemen, zoals: ‘Wat maakt nu dat je je zo voelt?’, of: ‘Wat heb je nodig om dat te bereiken?’ Wij hebben echter de indruk dat er in supervisiegesprekken te vaak en te veel gevraagd wordt. Het stellen van vragen, zelfs het stellen van zogenaamde reflectievragen, kan het proces van reflectie namelijk ook verstoren. Reflectie is primair een intrapsychisch gebeuren, waarbij de supervisant door geconcentreerd te luisteren naar eigen ervaringen en overwegingen tot een nieuw perspectief komt en vanuit dat nieuwe perspectief tot nieuw handelen. Reflectie is een bewuste ontvankelijkheid voor invallen vanuit onbewuste processen. Het onbewuste denken weet immers meer en beter en staat dichter bij het zelf dan het bewuste, logische denken. De activiteit van de supervisor (en van eventuele medesupervisanten) is erop gericht dat proces van reflectie te bevorderen. Daarvoor zijn woorden nodig maar zeker ook stilte, die naast de woorden haar eigen betekenis overdraagt. Een goede supervisor is niet gewoon iemand die de juiste vraag op het juiste moment weet te stellen, maar vooral iemand die de stilte kan hanteren en het stellen van vragen tot het juiste moment weet te beperken.

| 03-12-2009

Corporate spirituality as organizational praxis

A methodology for doing research into corporate spirituality should enable us to deal with the religious component of spirituality instead of trying to separate spirituality from religious beliefs, as the positivist school proposes. Waaijman’s phenomenological-dialogical research cycle enables us to deal with religious diversity in a scientific way. Sölle’s concept of democratized spirituality allows for discovering everyday (corporate) life as a finding place and workplace for spirituality. Replacing theistic terms by the concept of ‘alterity’ in a definition of spirituality may stimulate corporate spirituality without excluding or disqualifying spiritual diversity. Arendt’s concept of ‘action’ is closely connected to democratised spirituality. From that we can deduce a number of characteristics of corporate spirituality that give flesh and bone to what corporate spirituality can be. This allows us to see that many elements of corporate spirituality are already present in our organizational praxis. It also tells us that we need to become more aware of them and practice them. In doing so we set out on a ‘via transformativa’ that eventually may transform our organizations.

| 03-12-2009

Hoe of Wat : Pleidooi voor betekenisvolle kennis

Bij onderwijzers, leerkrachten en docenten ligt de taak en roeping om opnieuw echt en letterlijk inhoud te geven aan hun vak. Het is mijn stellige overtuiging dat het functionele denken een uitingsvorm is van een maatschappelijke crisis, van de leegte rond waarde, zin en betekenis, van een diepe onverschilligheid. Het is, omgekeerd, eveneens mijn overtuiging dat, als wij beginnen met opnieuw begeesterd aandacht te geven aan betekenisvolle inhoud, de functionele vaardigheden min of meer vanzelf zullen volgen. Kennis draagt en omvat de toepassing! Zin en betekenis gaat vooraf aan functie en nut. Wat is primair; hoe is secundair, niet andersom!

Journalistiek & Communicatie | 03-12-2009

De gereedschapskist : Effectiviteit van spellen voor training, coaching en supervisie

De laatste jaren komt er steeds meer aandacht voor het gebruik van spellen in coaching en training. Er is intussen een diversiteit aan spellen op de markt, die alle op een eigen manier bijdragen aan de ontwikkeling van mensen, teams en organisaties. Jaarlijks, met uitzondering van het jaar 2007, zijn door deze uitgeverijen ook nieuwe spellen op de markt gebracht. Ondertussen is er dus een ruime collectie spelmethodieken ontstaan, elk met een eigen doelstelling en werkwijze. Op grond van bovenstaande cijfers kunnen we concluderen dat het aanbod voorziet in een behoefte. Bij deze gegevens kunnen verschillende vragen gesteld worden. Aan welke behoeften beantwoorden deze spellen eigenlijk en wat is de toegevoegde waarde ervan binnen de trainingen en gesprekken waarin ze gebruikt worden, vergeleken met een ‘gewoon’ gesprek tussen mensen? Wat verwacht men van dergelijke spellen? Wat zijn de ervaringen ermee? En meer fundamenteel: wat doet spelen met mensen in begeleidingssituaties? Wat zijn de werkzame elementen en, daaruit voortvloeiend, wat zijn bepalende factoren bij het ontwerpen van een goed spel? Ondanks het evidente succes van spelmethodieken op de markt van begeleiding en advies, is er nog weinig systematisch onderzoek gedaan naar de kwaliteit, beoogde doelen en effectiviteit ervan. In deze bijdrage rapporteren we de resultaten van een verkennend onderzoek naar verschillende spellen en gaan wij, bij wijze van casus, in detail in op de werkzaamheid van het spel De Luistercoach. Het onderzoek resulteert in conclusies met betrekking tot de effectiviteit van het gebruik van spellen in training, coaching en supervisie.

Sociale Innovatie | 03-12-2009

Kerk als minderheid

Schets: de kerk is in Nederland van een nationale identiteit geworden tot een subcultuur. Dat zie je op allerlei manieren: • getalsmatig • politiek: • maatschappelijk-cultureel: • tegelijk is er sprake van vernieuwing en verandering binnen het christendom, tal van nieuwe initiatieven enz. Uitdaging op verschillende fronten: 1. Ontwikkelen van een 'minderheidstheologie' 2. Van Maintenance / Revival naar Mission 3. Overwinnen van oude tegenstellingen 4. Hiermee hangt samen: het ontwikkelen van een onderscheidende spiritualiteit, die ons geschikt maakt voor deze holistische missie. 5. Ruim baan geven aan creatieve marges 6. Verzet tegen het nuttigheidsparadigma 7. Verstandig omgaan met andere minderheden, vooral de islam. Christenen moeten opkomen voor de rechten van hun islamitische medeburgers en mogen tegelijk heel duidelijk maken dat er fundamentele verschillen zijn. In het gesprek met anderen de spanning handhaven tussen 'dialoog' en 'missie'. Een dialoog zonder missionaire spanning maakt het christen-zijn onzichtbaar en is niets anders dan verloochening van je identiteit. Uiteindelijk levert dat ook weinig respect op in de dialoog. Uiteraard is een missie zonder dialoog ook niet de bedoeling; dat is puur fundamentalisme. Maar een christen is in dialoog met andere religies met meer bezig dan met het uitwisselen van informatie. Het appèl om te reageren op Gods uitnodiging in Jezus Christus kan niet verzwegen worden.

Sociale Innovatie | 19-11-2009

Christen zijn in onze cultuur

Als iets kenmerkend is voor onze tijd, is het wel dat er veel verandert en dat die ontwikkelingen snel gaan. Als je alle rapporten samenvat, kun je zeggen dat er drie grote veranderingen zichtbaar zijn: 1. de betrokkenheid bij kerk en christelijk geloof neemt af in Nederland (minder mensen zijn christen en van hen zijn weer minder mensen actief christen); 2. de christelijke traditie in Nederland verandert (evangelicalisering, charismatisering, ‘subjectivering’, verdwijnen van vrijzinnigheid, vanzelfsprekende oecumene, migrantenchristenen); 3. er is sprake van de opkomst van een buitenkerkelijke religiositeit. Veranderingen zorgen vaak voor onzekerheid. Mensen verliezen hun houvast in de omgeving. Daardoor worden zij op zichzelf teruggeworpen. Laat-moderne mensen zijn voortdurend aan het nadenken over zichzelf. Als er nog stabiliteit te vinden is, moeten zij die op de een of andere manier in zichzelf vinden. Juist het afbrokkelen van zekerheden buiten ons zorgt ervoor dat veel mensen tegenwoordig geïnteresseerd zijn in ‘spiritualiteit’ – hoe moeilijk dat woord ook te definiëren is.

Gemeenteopbouw | 13-11-2009