CHE-student Bedrijfskunde Luuk Brand deed voor het lectoraat Zin in ICT zijn afstudeeronderzoek naar hoe mensgerichte ICT leeft in het werkveld en hoe het lectoraat daarop kan aanhaken met praktijkgericht onderzoek. Dat leverde zinvolle inzichten en interessante conclusies op voor bedrijven én voor het CHE-lectoraat Zin in ICT.
‘Het proces om softwareleveranciers en eindgebruikersorganisaties in de regio Foodvalley te verleiden tot meer mensgerichte ICT 'bedrijven'; van ontwerp tot onderhoud en gebruik, is een langdurig traject. Bedrijven zijn vaak nog onbewust onbekwaam en het lectoraat staat voor de uitdaging om hen naar bewust bekwaam te leiden. Het ontwikkelen van bewustzijn en vaardigheden rondom mensgerichte ICT vergt tijd en een strategische aanpak’, zo schrijft Luuk in zijn eindrapport ‘Op weg naar mensgerichte ICT’. “Het levert ons handvatten om werkveldpartners beter van dienst te kunnen zijn met praktijkgericht onderzoek”, zegt lector Erik-Jan Smits van het lectoraat Zin in ICT.
‘Softwareleveranciers zien mensgerichte ICT als klantgerichte software; het moet kosteneffectief, efficiënt, schaalbaar en snel zijn. Bij het bedrijfsleven (eindgebruikers) gaat het veel meer over de menselijke kant. Goede software is niet per se mensgerichte software. Het gaat veel meer over hoe de organisatie de mensen meeneemt in veranderingen of hoe de organisatie communiceert met werknemers die bijvoorbeeld op een verkeerde link hebben geklikt. Dat zijn allemaal punten die te maken hebben met mensgerichte ICT, maar niet met de pure software zelf’, aldus Luuk.
Obstakels
Er zijn een aantal obstakels waardoor bedrijven niet aan mensgerichte ICT doen, zo blijkt uit dit onderzoek. ‘Voor softwareleveranciers is er geen duidelijke businesscase en de toegevoegde waarde is niet duidelijk. Het is een goed verhaal, maar wat levert het ons op? Verwarring over de definitie van mensgerichte ICT, personeelstekort en snel veranderende wetgeving zijn ook obstakels. Voor het bedrijfsleven als eindgebruikers zijn gebrek aan kennis over mensgerichte ICT, communicatieproblemen en verandering in managementtrainingen grote obstakels om MICT toe te passen. Ook geven zij aan dat de rol van het lectoraat meer zichtbaar mag zijn. Onderzoeksinstanties willen graag MICT bereiken, maar hebben ook moeite om dit bij bedrijven toe te passen. Organisaties roepen heel hard dat ze meer mensgerichte ICT willen, maar kunnen veel geld verdienen zonder mensgerichte ICT toe te passen.’
Draagvlak creëren
Een belangrijke factor voor succes is veranderbereidheid, die wordt vergroot via teamvorming. ‘Het is essentieel dat het lectoraat, softwareleveranciers en eindgebruikers samenkomen en verandermanagement integreren in hun aanpak. Dit is cruciaal omdat de invoering van MICT veranderingen in werkwijze en cultuur met zich meebrengt. De weerstand die daarmee gepaard gaat, kan aanzienlijk zijn. Het betrekken van alle partijen en het bewust omgaan met deze veranderingen helpt om weerstand te minimaliseren en draagvlak te creëren.’
AI ter bevordering van mensgerichte ICT
AI speelt een steeds grotere rol in de samenleving en kan ook dienen als een belangrijke motor voor het bevorderen van mensgerichte ICT. ‘Hoewel er zorgen zijn dat AI banen kan vervangen, biedt het ook kansen om werkprocessen te verbeteren en de gebruikerservaring te optimaliseren. Daar staat tegenover dat AI zonder goede regelgeving en ethische kaders ook een bedreiging kan vormen voor MICT. Door AI op een mensgerichte manier te integreren, kunnen bedrijven in de regio Foodvalley voordelen halen uit deze technologie, terwijl ze toch rekening blijven houden met de menselijke aspecten van hun werk. Het overtuigen van het bedrijfsleven om over te stappen naar meer mensgerichte ICT is niet eenvoudig. Het vergt inspanning en overtuigingskracht om bedrijven de voordelen van MICT te laten inzien. De eerste stap is gezet door eindgebruikers te betrekken, maar het is belangrijk om door te zetten en continu te werken aan bewustwording en implementatie’, zo concludeert Luuk in zijn eindrapport.
Benieuwd naar de mogelijkheden van praktijkgericht onderzoek of vrijblijvend doorpraten over dit onderwerp? Mail naar zininict@che.nl.