Lectoraat in het kort
Met bovenstaande vragen houdt het lectoraat Theologie van de CHE zich bezig. In een tijd waarin zekerheden als welvaart, vrede en stabiliteit wankelen, groeit het besef dat de taal van prestatie en vooruitgang niet volstaat. Er is behoefte aan houvast, aan zinvolle verhalen die verlies en kwetsbaarheid een plek geven. Aan gemeenschappen die helpen koers te houden in een versnipperde wereld.
In ons onderzoeksprogramma 'Verlangen naar het heilige' onderzoeken we de betekenis van het christelijk geloof voor cultuur en samenleving. Wat kan het geloof bijdragen aan nieuwe verhoudingen tussen religie en publieke ruimte? Welke rol speelt het in het zoeken naar zin, verbinding en morele richting?
Dat doen we samen met diverse partners die ieder op hun eigen manier vanuit christelijk geloof bijdragen aan het welzijn van Nederland. Zo ontstaat een breed gesprek over de kracht van het heilige in een tijd die meer vraagt dan maakbaarheid alleen.
Voor wie?
Ons onderzoek is van waarde voor theologen, kerkelijke en maatschappelijke organisaties, professionals, studenten en geïnteresseerden die zich bezighouden met geloof, zingeving en samenleving.
Beeld: De aanraking - Egbert Modderman
Onderzoekslijnen
- Plaatsen
We onderzoeken hoe religieus erfgoed en de natuurlijke omgeving (van kerken tot landschappen) functioneren als plekken van verwondering, bezinning en betekenis. Wat gebeurt er wanneer mensen deze plekken ervaren als meer dan alleen materie of geschiedenis? - Praktijken
Rituelen markeren de belangrijke momenten van het leven: geboorte, verlies, hoop, afscheid. In dit onderdeel verkennen we hoe religieuze praktijken mensen helpen om met existentiële vragen om te gaan en hoe deze rituelen ook buiten de traditionele kerk hun betekenis behouden. - Pedagogiek
Hoe leren nieuwe generaties open te staan voor wat groter is dan henzelf? We onderzoeken hoe meer affectieve, ervaringsgerichte vormen van onderwijs jongeren kunnen helpen gevoelig te worden voor religie, zingeving en het heilige in hun leefwereld.
Onderzoeksprojecten
Hoe kan de Bijbel een bron van bezieling zijn in professionele praktijken? Met subsidie van het CHE Steunfonds heeft het lectoraat Bezieling en Professionaliteit samen met het lectoraat Theologie hierover een project opgezet om professionals in het christelijk (hoger) onderwijs toe te rusten. In het project was aandacht voor de Bijbellezen in een context van toenemende kerkelijke en religieuze diversiteit, voor hermeneutische vragen, voor de verbinding met beroepsvraagstukken. In het bijzonder is de verbinding met de onderwijspraktijk en het houden van dagopeningen gelegd. In 2024 zijn drie producten gemaakt: een studiedag, een podcastreeks en een handreiking over dagopeningen met de Bijbel voor docenten.
Toen we afbraken wat ons beperkte, wat hadden we dan in gedachten om het te vervangen?
Sally Rooney, Beautiful World, Where Are You (2021)
Lector & kenniskring
Een lectoraat bestaat uit een lector en kenniskringleden (onderzoekers). Zij doen samen praktijkgericht onderzoek en verbinden dit met onderwijs en het werkveld.
Jan Martijn Abrahamse (1985) studeerde theologie in Leuven, Amsterdam en Durham (VS) en mag sinds 2023 als Lector Theologie aan de CHE vorm geven aan een nieuw onderzoekstraject ‘Verlangen naar het Heilige’. Er lijkt namelijk wat te kantelen in onze tijd. Ongetwijfeld spelen de vele crisis daarin een rol. Alsof onze Westerse wereld met haar efficiency en maakbaarheid langzaam tot een besef komt dat een wereld zonder grotere verhalen iets mist. Dat welvaart niet samenvalt met welzijn, weten niet met meten en een democratisch bestel niet met een samenleving. Sommigen spreken van een zingevingscrisis of spirituele leegte. In deze seculiere ruimte krijgt ook levensbeschouwing weer een plek en vindt er op talloze plekken en via diverse middelen (o.a. podcasts, TikTok) reflectie plaats op de vragen naar wat het is om mens te zijn, wat een goed leven is, hoe we op een juiste manier met de aarde kunnen omgaan, etc. Met ‘Verlangen naar het Heilige’ willen we kijken naar de rol en de betekenis die het christelijk geloof kan hebben voor onze geseculariseerde samenleving waarin religie (weer) meedoet.
jmabrahamse@che.nl
Hanneke de Pater-Bakker (1983) studeerde Theologie aan de Universiteit Utrecht en de PTHU, met systematische theologie als specialisatie. Hanneke is als docent werkzaam bij de opleidingen Leraar Godsdienst/Levensbeschouwing en Theologie en is als onderzoeker verbonden aan de VU en de kenniskring van het Lectoraat Theologie. Haar expertise en interesse liggen op het gebied van geloof, beleid en belijden en specifiek de rol van geloof en Bijbel in de huidige cultuur.
Elsbeth Vogel (1984) is werkzaam als docent-onderzoeker aan de CHE, sinds 2019. Ze geeft les in de master Leraar Godsdienst/Levensbeschouwing en in de bachelor (voltijd en deeltijd) GL en Theologie. Ze is als onderzoeker verbonden aan de kenniskring van het lectoraat Theologie.
Ze begon met een pabo-opleiding en deed daarna de universitaire bachelor Pedagogiek en de master Onderwijskunde aan Leiden Universiteit. In 2015 promoveerde zij bij Geesteswetenschappen op een onderzoek naar religieuze identiteitsontwikkeling van moslimjongeren. Haar interesse en expertise liggen op het gebied van (geloofs)opvoeding, vorming, identiteitsontwikkeling (GL/christelijk) onderwijs en jongeren. Twee recente publicaties zijn: 'Wortels en vleugels – over jongeren en hun christelijke identiteitsontwikkeling' (2024) en 'Een goed begin – een handreiking voor het houden van dagopeningen' (2024).
Ze probeert in haar werk de verbinding te leggen tussen theorie en praktijk en zo theorie én praktijk verder te brengen.
evogel@che.nl
Dr. Deborah de Koning (1987) studeerde religiewetenschappen aan de Universiteit van Utrecht en Tilburg Universiteit. Ze is een expert op het gebied van hindoeïsme en boeddhisme in Zuid-Azië en Nederland. Als empirisch onderzoeker richt zij zich vooral op rituelen. Voor haar (NWO) promotieonderzoek (2015-2021) bestudeerde ze de relatie tussen boeddhisme en nationalisme in Sri Lanka. Van 2023-2026 is ze werkzaam als postdoctoraal onderzoeker aan Tilburg Universiteit. Daar onderzoekt ze de diverse relaties tussen zingeving en de klimaatcrisis in de Nederlandse context. Ze bracht in 2024 het boek Kus de aarde met je voeten: wandelen als klimaatzingeving uit.
Binnen het CHE Lectoraat ‘Verlangen naar het Heilige’ levert ze een bijdrage door te onderzoeken hoe geloofsperspectieven interacteren met hedendaagse crises. Als empirisch onderzoeker kijkt ze naar zingeving in de context van klimaatverandering onder protestanten in de Nederlandse context. Ze is daarnaast ook werkzaam als gastdocent hindoeïsme en boeddhisme aan de ETF, TUU en CHE.
ddcdkoning@che.nl
Lisanne van den Brink-Wiersema (1990) is in 2014 aan de CHE afgestudeerd als HBO theoloog. Ze heeft door de jaren heen zorg gedragen voor haar gezin en diverse taken opgepakt in de samenleving. In 2023 is ze begonnen in haar huidige functie als ondersteuner van Onderzoek en het Jan Luyken Instituut. Ze is onder andere verantwoordelijk voor de organisatorische kant van het lectoraat Theologie.
In de media
- Interview Jan Martijn Abrahamse, Visie, 13 januari 2025, 'Ik miste de handvatten om God te ervaren'. Lees artikel
- Life Rules Podcast, 13 januari 2025, 'Hoe deal je met prestatiedruk?' met Jan Martijn Abrahamse. Luister de podcast (aflevering 64)
- Essay Nederlands Dagblad, 2 januari 2025, 'Staan kerken nog voldoende open voor bekeerlingen, nu die zich ook op TikTok melden?' nd.nl
- Podcast Theologie.nl, 19 december 2024, Over boek 'Verlangen naar het heilige', Podcasts | Theologie.nl (aflevering 82)
- Begrijpend Leven Podcast over John Mark Comer, met o.a. Jan Martijn Abrahamse, 17 december 2024. Luister de podcast.
- Podcast De leerlingen, EO, 16 december 2024: Terug - en vooruitblikken met de makers, o.a. met Jan Martijn Abrahamse. Luister de podcast via spotify of NPO radio 5.
- Reformatorisch Dagblad, 25 september 2024, interview met o.a. lector Jan Martijn Abrahamse. 70 jaar CHE: „We trekken ons niet meer terug in een christelijke bubbel”. Lees het artikel.
- Podcast Heilige Grond, 27 september 2024, met lector Jan Martijn Abrahamse over Verlangen naar het Heilige (aflevering 56).
Een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht. Beluister de podcast.
Binnen de PKN was de discussie of je dominee mag worden met een HBO-opleiding.
- NPO radio 1, Dit is de Dag, EO, 21 juni 2024, met lector Jan Martijn Abrahamse: Mag een hbo'er dominee worden? bekijk en beluister het fragment
Vrijdag 14 juni 2024 is Jan Martijn Abrahamse geïnstalleerd als lector Theologie. N.a.v deze gebeurtenis zijn de volgende artikelen geplaatst:
- De Nieuwe Koers, 11 juli 2024, 'Wat is nog heilig in deze stomme wereld?', lees het artikel
- Friesch Dagblad, 16 juni 2024, 'De kerk moet een ‘hotspot van het heilige’ zijn', lees het artikel
- Nederlands Dagblad, 14 juni 2024, 'Wat is er vandaag nog heilig? Meer dan je denkt, zegt deze theoloog. ‘God is incognito aanwezig’, lees het artikel
Bekijk video's





