Lectoraat Dienstbaar Organiseren

In zijn promotieonderzoek 'Dialoog in sustainable HRM' onderzoekt Jan Willem hoe dialoog kan bijdragen aan duurzame vormen van human resource management (HRM). Omdat de klassieke opvattingen over HRM waarin aandeelhouderswaarde, prestaties en efficiency centraal staan uitgewerkt lijken, is het vakgebied op zoek naar nieuwe modellen en concepten. Een relevante ontwikkeling hierin is de opkomst van sustainable HRM dat vanuit een meervoudig perspectief kijkt naar de inrichting van werk met specifieke aandacht voor menselijk welzijn. Binnen sustainable HRM wordt vaak gesproken over dialoog. Ondanks dat er veel van verwacht wordt, is niet duidelijk wat dialoog dan gaat betekenen. In zijn onderzoek werkt hij daarom aan de positionering van dialoog in sustainable HRM literatuur en een praktische vertaling ervan in het dagelijks werk. De doorvertaling van het onderzoek vindt plaats in onderwijs van de opleiding HRM. Publicaties van Jan Willem zijn te vinden in de publicatie database.

Jan Willem Nuis leidt het onderzoeksproject 'Goed werkgeverschap in het MKB' dat samen met Regio Foodvalley, het lectoraat en met studenten van de opleiding human resource management (HRM) uitgevoerd wordt onder MKB-ondernemers. Het doel van dit onderzoek is om knelpunten, uitdagingen en oplossingen ten aanzien van goed werkgeverschap te verzamelen onder MBK-ondernemers (specifiek de ondernemers zonder eigen HR-professional). Dit onderzoek moet ook meer zicht bieden op de wijze waarop de HR-dienstverleningssector hieraan bijdraagt.

Het lectoraat werkt aan de innovatiemonitor Regio Foodvalley. Twee keer per jaar komt er een online magazine uit en bovendien worden er verschillende bijeenkomsten georganiseerd waar werkveldpartners rondom een innovatievraagstuk met elkaar in gesprek gaan.

Online magazines Regio Foodvalley

Daarnaast doet het lectoraat eens in de vier jaar middels de kwantitatieve innovatiemonitor onderzoek naar de ontwikkeling van de regionale economie en de innovatiekracht van bedrijven in Regio Foodvalley. Ook dit jaar vindt dit onderzoek plaats.

Samenwerking bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden

De Kwantitatieve Innovatiemonitor biedt waardevol inzicht in de innovatieactiviteiten binnen Regio Foodvalley en benadrukt het belang van samenwerking tussen bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden om innovatie te stimuleren en te ondersteunen. De resultaten bieden een basis voor verdere strategische ontwikkelingen en beleidsmaatregelen om het innovatieve klimaat in de regio te versterken en te bevorderen.

Met ruim 68.500 inwoners in 2023 en een verwachte groei van 17% tot 2040, staat de gemeente Veenendaal de komende jaren voor verschillende uitdagingen. De gemeente heeft daarom samen met Bedrijvenkring Ondernemend Veenendaal (BOV) een onderzoek laten uitvoeren naar de kansen en uitdagingen voor de lokale economie. Maandag 1 juli overhandigde prof. dr. ir. Henk Kievit van de Christelijke Hogeschool Ede het rapport aan wethouder Marco Verloop en Gerrit Valkenburg, voorzitter van de BOV.

Het onderzoek wijst uit dat de komende jaren ingezet moet worden op innovatie en samenwerking. De sectoren van Veenendaal: het foodcluster, de ICT en de metaalindustrie, bieden kansen om nieuwe, duurzame producten en diensten te ontwikkelen. Door nieuwe technologieën te stimuleren, zoals kunstmatige intelligentie (AI), kan Veenendaal zich laten zien als een aantrekkelijke vestigingsplaats voor innovatieve bedrijven.

De gemeente en BOV willen, om de ambities te realiseren, samenwerken met onder andere onderwijsinstellingen en kennisinstituten. Zo willen zij een systeem creëren voor innovatie en ondernemerschap. 

De Agrifoodmonitor geeft fact en figures over de unieke positie van de AgriFood sector in Regio Foodvalley, ook wel het Agrocomplex genoemd. Deze monitor geeft inzicht in de ontwikkeling van de werkgelegenheid in termen van banen en vestigingen, en brengt tevens de toegevoegde waarde van het Agrocomplex in kaart.

Voor de Human Capital Agenda van Regio Foodvalley heeft het lectoraat meegeschreven aan een subsidieaanvraag voor het Gelrepact. In het Gelrepact wordt door 6 arbeidsmarktregio’s in de provincie Gelderland samengewerkt om de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken. In het voorjaar van 2023 heeft de Provincie Gelderland de subsidieaanvraag van € 435.000 voor Regio Foodvalley goedgekeurd.

Het lectoraat heeft bijgedragen aan de oplevering van een handzaam en informatief boekje over het doorzaaien van kruiden in grasland. Het schrijven van de teksten en coördinatie van dit boekje was in handen van het lectoraat.

Handboek Kruiden Zaaien doe je Zo! - Boer aan het Roer

De Regio Foodvalley (RFV) wil de transitie naar een duurzaam en gezond voedselsysteem in de regio versnellen. Naast bijvoorbeeld agrarische bedrijven en de overheid spelen burgers/consumenten ook een rol in deze transitie. Via de gemeentelijke inwonerpanels van vijf Regio Foodvalley-gemeentes heeft het lectoraat in samenwerking met de Universiteit Utrecht in september en oktober 2022 bij ongeveer 3.000 inwoners de houding en het gedrag t.a.v. deze transitie gepeild, bijvoorbeeld:

• Keuzes bij het doen van boodschappen (bijv. producten met een keurmerk kopen)
• participatie in de korte keten (bijv. boodschappen doen in een boerderijwinkel)
• eetgewoontes (bijv. vlees eten of vegetarisch eten)
• eten koken/in de keuken
• wie zet de transitie naar een duurzaam voedselsysteem in gang?

Voor de Human Capital Agenda van Regio Foodvalley heeft het lectoraat een adviesrapport geschreven voor monitoring en evaluatie om de voortgang van de verschillende projecten binnen het programma te kunnen monitoren en evalueren.

Een analyse van de aansluiting van het reguliere onderwijsaanbod op de vraag vanuit de arbeidsmarkt in de Regio Foodvalley

HBO Kennisbank (hbo-kennisbank.nl)

Een onderzoek naar de positie van alumni van de Bachelor Journalistiek in de periode 2015 tot en met 2020.

Noen Lambers en Sanne van der Hoef werken aan een onderzoek naar een circulaire betonketen uit vrijkomende agrarische bebouwing (VAB). Dit is een samenwerking met het werkveld en wordt gefinancierd vanuit de regeling KIEM-circulaire economie 2023 van NWO. Het consortium bestaat uit de CHE, Bosch Beton en Living Lab Regio Foodvalley Circulair en betreft een nieuw netwerk.

Het lectoraat helpt binnen de landbouwtransitie mee aan verschillende initiatieven. Een van deze initiatieven is het gebruik van de kringloopwijzer voor een nieuwe doelgroep.

Dr.ir. Henk Kievit is sinds 2013 lector van het lectoraat Dienstbaar Organiseren. Binnen het lectoraat doet Henk onderzoek naar het dienstbaar organiseren van regionale netwerken. Zijn expertise ligt bij het organiseren van complexe vraagstukken binnen (entrepreneurial) ecosystemen die nodig zijn bij de transities in de huidige samenleving. Het wil nadrukkelijk als lector een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van goede governance, multi-actor perspectief en meervoudige waardecreatie binnen regionale ecosystemen. Met de kenniskring werkt hij aan vraagstukken als sustainable HRM, Regionale Brede Welvaart monitor, InnovatieMonitor Foodvalley, Regiodeal Foodvalley Landbouwtransitie kennis- en innovatie ecosysteem en de Human Capital Agenda Foodvalley. 

Ook geeft Henk verschillende gastlessen voor de studenten Bedrijfskunde en HRM in het tweede en derde jaar en begeleidt afstudeerders. 

Naast onderzoek heeft Henk ook verschillende bestuurlijke functies. Dit zijn; MT lid Spoor 1 - Landbouwtransitie Regiodeal Foodvalley; Voorzitter van het Landbouwnetwerk Regio Foodvalley; Lid van de Circulaire Raad Living Lab Regio Foodvalley; Voorzitter ICT Valley - Veenendaal. 

Henk promoveerde in november 2011 aan de Nyenrode Business University op het proefschrift “Social Venturing Entrepreneurship: een plaatsbepaling”, Daarvoor studeerde hij agrarische economie aan de Wageningen Universiteit en bekleedde hij functies bij een internationale softwareproducent van bedrijfsapplicaties en de Impact Investment sector.
Naast zijn lectoraatschap bij de CHE is Kievit hoogleraar Entrepreneurship and Ecosystems en Director Executive MBA programma’s aan de Nyenrode Business University.

hkievit@che.nl

Eelco studeerde bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Vervolgens werkte hij een lange periode in de gezondheidszorg, onder andere als ICT-coördinator. Sinds 2002 is Eelco werkzaam bij de CHE, met name voor de opleiding Bedrijfskunde. Binnen deze opleiding is voor hem de rode draad ‘zingeving in transitie’. 

We staan voor grote uitdagingen, bijvoorbeeld de klimaatverandering en sociale rechtvaardigheid. Ook van organisaties verwachten we dat ze hieraan meewerken. Om daarvoor in beweging te komen, om nieuwe wegen in te durven slaan en om de lange reis vol te houden, is zingeving een broodnodig element. Daarvoor kunnen we ‘oude’ bronnen opnieuw inzetten. In 2000 jaar christelijke traditie hebben we bijvoorbeeld een voorraadkamer waar we oude en nieuwe dingen uit kunnen halen waar iedereen iets aan kan hebben. Dat soort verbindingen tussen nieuwe uitdagingen en oude bronnen leggen, is de rode draad in Eelco’s onderzoekswerk.

In 2017 promoveerde Eelco op het proefschrift ‘Spiritual Dynamics in Social Innovation’ aan de Radboud Universiteit Nijmegen. 

ecvddool@che.nl

Wolter van der Knaap is geïnteresseerd in de vraag wat de wisselwerking is tussen de concrete omgeving van mensen in organisaties en de cultuur van die organisaties. Een heel actueel voorbeeld daarvan is de vraag welk effect robotisering en automatisering hebben op de organisatiecultuur. 
Wolter verdeelt zijn dagen over lesgeven aan de CHE, de kenniskring en een eigen praktijk als organisatieadviseur. Hiermee brengt hij overdragen – onderzoek – toepassen samen. 

wvdknaap@che.nl

Bertineke heeft een bedrijfskundige achtergrond en werkt op dit moment aan de master Environmental Sciences. Voor haar start als onderzoeker werkte Bertineke bij het Innovatiecentrum van FrieslandCampina in Wageningen op de afdeling intellectueel eigendom. 

Waar het bij FrieslandCampina vooral ging om het beschermen van kennis, werken we in het lectoraat Dienstbaar Organiseren vooral aan het delen van kennis.  Bertineke vindt het inspirerend dat er binnen het lectoraat aan vraagstellingen wordt gewerkt die zijn ingegeven door de beroepspraktijk. Inspiratie haalt ze uit de vraagstukken die niet alleen over het hier en nu gaan, maar ook betrekking hebben op generaties na ons en mensen elders. Dit vraagt om een duidelijke visie, het samenbrengen van belangen en ambities en het werken aan gemeenschappelijk draagvlak. “Ik vind het mooi dat de uitkomsten van de onderzoeken direct kunnen bijdragen aan de beroepspraktijk, waaronder het bedrijfsleven, kennisinstellingen, overheid of een combinatie hiervan en aan het verbeteren en vernieuwen van het onderwijs.”

Volgens Bertineke is bedrijfskunde een vakgebied dat zich richt op organisaties en hun marktomgeving. Het menselijk handelen staat hierbij centraal. Voor het vakgebied brengt dit de uitdaging mee van rentmeesterschap, zowel met betrekking tot de organisatie als (indirect) met de totale biosfeer. Binnen het vakgebied vraagt dit om het ontwikkelen van een visie voor nu en later én het vermogen die visie te vertalen naar innovatieve processen en samenwerkingen, om zo organisaties en mensen duurzaam beter te laten functioneren. Daar wil Bertineke als onderzoeker graag een bijdrage aan leveren. 
Bertineke werkt  vanuit het lectoraat aan projecten gericht op regionale samenwerking. Dit doet zij samen met  CHE-collega’s, studenten, onderzoekers van andere kennisinstellingen, ondernemers en overheidsinstanties. Centrale thema’s hierbij zijn: circulaire economie, innovatie en arbeidsmarkt. 

Als onderzoeker binnen het lectoraat Dienstbaar Organiseren zet Noen onderzoek op met betrekking tot organisatie- en transitiekunde binnen de circulaire economie en duurzame bedrijfskunde. Ook is zij betrokken bij de ontwikkeling van een regionale innovatiemonitor en het verder ontwikkelen van een kennisnetwerk & ecosysteem in leertafels bij de landbouwtransitie. Noen is bezig met praktijkwetenschappelijk onderzoek en staat daarbij in contact met (regionale) werkveldorganisaties. Het lectoraat Dienstbaar Organiseren heeft samenwerkingen met overheden, maatschappelijke instellingen en organisaties, producenten, het MKB en andere kennisinstellingen. Insteek van de onderzoeken is het verbinden van de beroepswereld met het onderwijs, om gezamenlijk stappen voorwaarts te maken. In alle onderzoeken staat kennisontwikkeling, kennisdeling, innovatie en bewustwording centraal. 

Noen is breed geïnteresseerd en de thema’s waaraan zij zich verbindt in onderzoek hebben vooral betrekking op transities, duurzaamheid, ketensamenwerking, innovatie en entrepreneurial ecosystemen. “Ik laat mij graag inspireren door de grondlegger van innovatie en ondernemerschap: Joseph Schumpeter. Datgene wat ondernemers motiveert, is de zin voor creativiteit, eerder dan zoveel mogelijk geld verdienen. Sinds Joseph Schumpeter is er veel veranderd, maar de principes blijven gelden. Ondernemerschap en innoveren vormen een combinatie van geniaal zijn en zwoegen, van kansen zien en je onderneming verdedigen.”

Noen Lambers heeft Bedrijfseconomie gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) met als specialisatie Small Business and Entrepreneurship. Zij heeft gewerkt als onderzoeker bij Wageningen UR en projectleider bij Projecten LTO Noord. Noen is opgegroeid op een agrarisch familiebedrijf. Het thema ondernemerschap loopt als een rode draad door haar leven en werk en zit in haar bloed! 

njlambers@che.nl

Jan Willem is organisatiekundige, HR Professional en zelfstandig ondernemer. Zijn professionele wortels liggen bij de Koninklijke Landmacht waar hij de officiersopleiding aan de KMA heeft afgerond. Na zijn militaire loopbaan in zowel het operationele deel als de HR-organisatie, heeft hij geruime tijd als HR-manager gewerkt. Sinds 2012 is hij docent en onderzoeker bij de opleiding HRM, waarvan hij tevens coördinator is. Ook is Jan Willem programmamanager van de post-hbo opleiding Management van de CHE en begeleidt hij afstudeerders. 

Jan Willem werkt aan zijn promotieonderzoek naar Sustainable HRM. Binnen het denken over Sustainable HRM koppelt hij de reflexieve dialoog aan de ontwikkeling van arbeidsrelaties. Daarnaast is Jan Willem bezig om het theoretisch kader van de opleiding HRM, de HR-beïnvloedingsgebieden, verder te verdiepen en te verankeren in het onderwijs. Hij werkt daarbij op het snijvlak van onderzoek, onderwijs en het werkveld. 

Voor Jan Willem zijn het werk van Ralph Stacey, Karl Weick, Pascale Peters, Paul Boselie en Thijs Homan bronnen van kennis. De kern hiervan is dat de werkelijkheid van het HR-vak lokaal en tussen mensen in de organisatie gebeurt en daardoor veel minder stuurbaar is dan aangenomen wordt. Deze bronnen zijn onderdeel geweest bij het ontwikkelen van het opleidingsprofiel van de opleiding HRM, maar leveren ook in verschillende vormen een bijdrage aan de onderwijsprogramma’s. 

jwanuis@che.nl

Sanne van der Hoef (2000) is onderzoeker bij het lectoraat Dienstbaar Organiseren. De passie voor onderzoek doen, heeft Sanne ontdekt toen ze Bedrijfskunde studeerde aan de Christelijke Hogeschool Ede. Sanne krijgt veel energie van complexe vraagstukken, die om creatieve out-of-the-box oplossingen vragen. Nu verbindt ze de opgedane theoretische kennis met praktijkvraagstukken rondom regionale ontwikkeling en samenwerking.

Samen met collega’s én studenten binnen de CHE, kennisinstellingen, ondernemers en overheden werkt Sanne aan het opzetten en uitvoeren van regionale projecten. Deze regionale projecten worden veelal in een Triple Helix samenwerking uitgevoerd, wat staat voor de samenwerking tussen onderwijs- en kennisinstellingen, ondernemers en overheden. Daarnaast zet Sanne zich in voor het vertalen van de opgedane kennis en inzichten uit de praktijk en het benutten van het regionale netwerk bij de ontwikkeling van het onderwijs. 

Sanne wordt geïnspireerd door de (Triple Helix) praktijkvoorbeelden van innovaties, die ontstaan wanneer meerdere partijen met elkaar samenwerken in de praktijk aan hetzelfde vraagstuk. Een grote inspiratiebron voor Sanne is de ondernemer Bob Iger. In zijn boek ‘De rit van mijn leven’ reikt hij veel handvatten aan voor het stimuleren van creativiteit in en tussen organisaties als uitgangspunt voor het laten slagen van succesvolle innovaties. 

Recente projecten:
Sanne werkt aan het kwalitatieve deel van de ‘Innovatiemonitor Regio Foodvalley’, een monitor die jaarlijks innovatie binnen Regio Foodvalley in kwalitatieve zin in kaart brengt en aanjaagt. Recentelijk is het tweede online magazine van de Innovatiemonitor gepubliceerd. Daarnaast is zij betrokken als penvoerder bij de Human Capital Agenda van Regio Foodvalley. In de Human Capital Agenda worden vragen behandeld, zoals: Welke mensen hebben we waar nodig, nu en in de toekomst in het licht van de economische ontwikkelingen? Welke interventies zijn nodig om het menselijk kapitaal in de regio optimaal te kunnen benutten? En: Hoe leiden we (jonge) mensen op, binden we ze aan de regio en bieden we ze blijvend een uitdagende en inspirerende werkomgeving? Tevens werkt Sanne aan een onderzoek naar de toegevoegde waarde van de AgriFood-sector in de Regio Foodvalley. 

svdhoef@che.nl

Carola van Ruiswijk heeft een journalistieke en communicatieachtergrond en voelt zich als een vis in het water bij het lectoraat Dienstbaar Organiseren. Met haar gezin heeft ze een kleinschalige, biologische melkveehouderij aan de rand van Ede. De kansen en uitdagingen rondom landbouwbeleid en -transitie ondervinden zij aan den lijve, in de dagelijkse praktijk op en rond het bedrijf.

Na haar vwo studeerde Carola Journalistiek & Communicatie aan de CHE. Daarna plakte ze er een HBO theologie aan vast, in combinatie met journalistiek freelancewerk en lesgeven. Vervolgens werkte ze op diverse afdelingen bij de Evangelische Omroep. In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 werd Carola gevraagd voor de gemeenteraad van Ede om vooral de dossiers ‘jeugdzorg’ en ‘agrarische sector’ op zich te nemen. Complexe transitievraagstukken, namelijk de decentralisering van de jeugdzorg (van Rijk naar gemeente) en de genoemde landbouwtransitie.

Met ingang van 1 mei 2022 is Carola vanuit het lectoraat betrokken bij het landbouwnetwerk van de Regio Foodvalley als onderzoeker, schrijver en communicatieadviseur. Ze werkt intensief samen met LTO Noord en waterschap Vallei en Veluwe om agrarisch ondernemers te motiveren om aan te haken bij diverse innovaties, pilots, demo’s en andere initiatieven. Er gebeurt zoveel positiefs in de agrarische sector dat brede aandacht verdient! Een landbouwtransitie draag je immers samen: voedselproducenten, beleidsmakers én consumenten.

Voor Carola is rentmeesterschap een cruciale waarde. De aarde behoort de Schepper toe, wij, het grondpersoneel, mogen haar beheren. Een eervolle taak waarin natuur en landbouw samengaan, en niet tegengesteld hoeven te zijn aan elkaar. Vanuit deze houding werkt ze met plezier mee thuis én in de regio aan een duurzame, toekomstbestendige agrarische sector.

cevruiswijk@che.nl

Sinds najaar 2022 is Jelle Terpstra (onderwijskundige) deel gaan uitmaken van de kenniskring. Jelle heeft als social worker gewerkt met verslaafde jongeren en hun gezinnen, hij heeft bij een afdeling Opleiding & Ontwikkeling zorg gedragen voor scholing van leidinggevenden, en hij is jarenlang als consultant van een ontwikkelingsorganisatie in een Centraal Aziatisch land werkzaam geweest. Sinds 2001 is hij in dienst van de CHE waar zijn functie varieert in omvang al naar gelang zijn betrokkenheid op andere terreinen. Zijn thuisbasis bij de CHE is de opleiding Social Work, waar hij ook LVSC-geregistreerd supervisor is.

Er zijn een aantal Joodse denkers die Jelle sterk inspireren (Emmanuel Levinas, rabbi Jonathan Sacks, Abraham Joshua Heschel, Martin Buber, Viktor Frankl, en anderen) en hij verdiept zich graag in het vraagstuk hoe we met elkaar kunnen bouwen aan een samenleving die rechtvaardiger is, gezonder en socialer. Zijn (levens)ervaring heeft hem er sterk van bewust gemaakt dat kortetermijnoplossingen vaak géén oplossingen zijn en dat we een lange termijn visie nodig hebben. Ondertussen is hij opa, en het bewustzijn dat het leven dóór-gaat versterkt dit besef. Systemisch denken, en denken in ‘eco-systemen’, passen daarbij.

Om bovenstaande thema’s diepgaander te doordenken, én om onderzoek te doen naar mogelijkheden hoe de aanstormende generatie hier toegerust in kan worden, is hij gestart met een promotietraject. Vanwege de deels praktische insteek van een phd-traject in de USA heeft hij hiervoor gekozen. Recent is hij gestart bij BGU met de focus ‘innovative urban leadership’. Waarbij hij de vraag meeneemt hoe we professionals kunnen opleiden tot ‘change agents’ binnen eco-systemen, met het oog op “stewardship for the common good” in mooi (Kuyperiaans) Nederlands.
Eerder was hij enkele jaren betrokken bij de kenniskring van Martine Noordegraaf (van het huidige lectoraat Duurzame zorg), hij deed toen onderzoek in Centraal Azië.

jaterpstra@che.nl

Mariska de Haan werkt als ondersteuner voor het lectoraat Dienstbaar Organiseren.  
Vanuit haar bedrijfskundige achtergrond houdt zij zich bezig met de organisatorische kant van het lectoraat.

mdhaan@che.nl