Blog / 18-11-2025

Meer dan lijstjes: waarom introspectie alleen niet genoeg is

Blog 6 uit whitepaper Waardengedreven LOB

Veel LOB-programma’s richten zich op introspectie: wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik? Maar de vraag is of jongeren zelfstandig tot diepgaand inzicht kunnen komen. Vaak voelen reflectie-opdrachten als “lijstjes invullen” zonder echte betekenis. Er kan zelfs aversie ontstaan voor zelfonderzoek, terwijl het juist belangrijk is dat jongeren nieuwsgierig worden, naar wie ze écht zijn.

Docent voor de klas

Daarom is de rol van begeleiders cruciaal. Ouders, mentoren en decanen kunnen observaties teruggeven, zoals: “Toen je dat project deed, was je zichtbaar enthousiast.” Zulke feedback helpt leerlingen zichzelf beter te begrijpen. Het perspectief van de ander maakt onbewuste talenten en drijfveren zichtbaar.


Daarnaast is er balans nodig tussen reflectie en nieuwe ervaringen. Te veel nadenken kan leiden tot piekeren, terwijl praktijkervaring juist inzichten concreet maakt. Begeleiders kunnen helpen door leerlingen vooraf criteria te laten formuleren en achteraf samen te reflecteren.


Studiekeuzebegeleiding draait dus niet alleen om introspectie, maar vooral om dialoog over ervaringen. Concentreer dus op het opdoen van ervaringen. Zo ontstaat echte zelfkennis die een studiekeuze verdiept.