Zoeken

Geschenk voor een cultuur in tijdnood

De tijd van advent zou er niet zijn als de kerk haar niet had ‘uitgevonden’, als de kerk niet de behoefte had om de periode voorafgaand aan kerst als betekenisvolle periode in het christelijke leven te markeren. Hoewel advent een ‘laatkomer’ is op de liturgische kalender (ergens in de vijfde of zesde eeuw is advent toegevoegd), vervult het nu een prominente plek in het leven van de kerk. In dit artikel wordt de temporele dynamiek ervan verkend.

Publicatie | 16-06-2025

Column: Tel je knopen: arbeidsproductiviteit en onbenut arbeidspotentieel

Het nieuwste zorgenkindje op de arbeidsmarkt waar ondernemers een knoop in hun maag van krijgen is de arbeidsproductiviteit, de toegevoegde waarde van één werknemer per uur. Simpel gezegd: hoeveel knopen een kleermaker per uur aan een jas kan zetten.

Publicatie | 16-06-2025

Column: Werkgeverschap? Human Capital? Mij niet bellen...

Laten we eerlijk zijn: wie in het mkb neemt regelmatig echt de tijd om diep na te denken over zijn werkgeverschap? Als eigenaar van een klein bedrijf is het al mooi als je aan het einde van de dag de klanten hebt bediend, de facturen zijn verstuurd en alle brandjes zijn geblust. En dan komt er iemand met het idee dat je ook nog moet nadenken over hoe je in de toekomst voldoende mensen hebt om je werk gedaan te krijgen: "Zeg, heb je nog vijf minuten om over je personeel na te denken en te kijken naar hoe vitaal jouw human capital is?". Tuurlijk.

Publicatie | 16-06-2025

Rituelen bij tegenslag en verdriet

Dit artikel is gebaseerd op een kwalitatief explorerend onderzoek naar de betekenis van rituelen voor jongeren die wonen in de residentiële jeugdhulp. Gedurende zes aaneengesloten weken verrichtte onderzoeker participerende observatie binnen twee voorzieningen voor (vrijwillige) residentiële jeugdhulp en nam 20 half gestructureerde interviews af. De vraag die in deze bijdrage wordt beantwoord is tot welke rituelen van spirituele aard de adolescenten overgaan bij tegenslag en verdriet en welke betekenis en werking deze rituelen voor hen hebben. Van de drie aangetroffen vormen van rituelen - omgang met objecten, bidden en grafbezoek - wordt in deze bijdrage van de laatste twee verslag gedaan. De jongeren ontlenen aan deze rituelen moed en kracht. Ook de wijze waarop pedagogisch medewerkers op dit handelen van de jongeren afstemmen is onderzocht. Het blijkt dat zij hier geen aandacht aan besteden. Nader onderzoek en professionalisering zijn gewenst.

Publicatie | 16-06-2025

Respect

Gezinshuizen zijn een jeugdzorgvoorziening tussen pleegzorg en residentiële opvang in. In een gezinshuis worden één of meerdere kinderen opgenomen in het gezin van de gezinshuisouder(s). Hoe praten deze opvoeders met de in huis geplaatste kinderen?

Publicatie | 16-06-2025

Religieuze levensbeschouwing in de psychosociale hulverlening : Over het belang van aandacht voor levensbeschouwing in de psychosociale hulpverlening

In dit artikel ga ik in op de relatie tussen religieuze levensbeschouwing en onze bestaanswerkelijkheid en trek daarbij enkele consequenties voor de psychosociale hulpverlening. De aandacht voor religieuze overtuiging en het belang daarvan voor het daadwerkelijk geleefde leven is de laatste decennia groeiend. Lange tijd is dit onderwerp in de breedte van de samenleving taboe geweest. Onder invloed van een sterk logisch positivistische wetenschappelijke werkelijkheidsvisie en daarmee samenhangende secularisering van de maatschappij werd religie lange tijd gemarginaliseerd en weggezet als een privé aangelegenheid van individuen. Aan de relevantie van religieus geloof voor het welzijn van individu en samenleving werd eenvoudig voorbijgegaan. Religieus geloof werd gezien als een relict uit een inmiddels achterhaald stadium van de menselijke ontwikkeling, en gelovigen werden op zijn best minzaam bejegend als medeburgers die immers ook recht hebben op een eigen positiebepaling in dit leven. De laatste jaren echter is op dit punt een duidelijke verandering aanwijsbaar. Zo verschijnen er publicaties waarin het ‘goedrecht’ van religieus geloof door intellectuelen wordt verdedigd en waardoor het intellectuele debat op dit punt weer wordt gevoerd (H.M. Praag, 2008). Daarnaast zorgt het verschijnsel van de multiculturele samenleving ervoor dat de aandacht voor religieus geloof en haar functie groeit. Ook de aandacht in bredere zin voor zingevingsvraagstukken en moraal (denk aan het normen en waardendebat) is debet aan de herlevende belangstelling voor religieuze levensbeschouwingen. Toegespitst op het thema van dit artikel: binnen de psychosociale hulpverlening werd tot voor enkele decennia hoegenaamd geen systematische aandacht besteed aan de levensbeschouwing van de cliënt en zeker niet als het religie betrof. Jan H.G. Janssen concludeert in zijn bestseller over beroepsethiek voor het maatschappelijk werk (1e druk in 1991) in 2007 nog: ‘We kunnen rustig stellen dat religie vaak een blinde vlek is in de hulpverlening: er wordt geen aandacht aan besteed in de intake en ook zelden daarna’. Ook andere getuigen van dat inzicht worden door hem geciteerd (J.H.G. 2007). Tegelijkertijd constateert hij echter dat ‘er geen christelijke of andere religieuze of godsdienstige hulpverlening bestaat’ en waarschuwt: 2 ‘hulpverlening moet vrij maken en de boodschappen aan anderen overlaten’. De waarschuwing is helder en niet zonder grond, maar doet gelijk een daaraan ten grondslag liggend ideaal van waardevrije hulpverlening vermoeden welke zelf kwestieus is. Hoe dan ook, de aandacht voor levensbeschouwing in de hulpverlening is heden ten dage groot. Publicaties over spiritualiteit en zingevingsvragen volgen elkaar in snel tempo op. In curricula van opleidingen in de zorg- en hulpverlening worden deze thema’s zonder moeite teruggevonden.

Publicatie | 16-06-2025

''Daar gaat het kind weer'': Ouders van kinderen die komen en gaan

Ouders van uithuisgeplaatste kinderen ervaren de ontmoetingen met hun kind als waardevol & moeilijk tegelijkertijd. Maar uit onderzoek blijkt dat gezinshuisouders door gastvrijheid, betrokkenheid en erkenning ouders kunnen ondersteunen.

Publicatie | 16-06-2025

Constructing Parental Team Spirit

In a micro-analysis of two cases from the Netherlands, Instant Messaging conversations between birth parents and professional foster parents were studied. The study reveals there are three types of activity in Instant Messaging: aligning dialogues, exhchange of information, and relationship building. Aligning dialogues are the most common. These are aimed at coordinating (daily) matters around the youngster’s situation. Following aligning initiations, the conversations may change into the two other activity types: (background) exchange of information and relationship building. extenuating educational access challenges a specific foster youth and her advocate experienced as result of the COVID-19 pandemic and school closures.

Publicatie | 16-06-2025