In deze uitzonderlijke bijdrage aan dit Narthex-nummer, uitzonderlijk qua omvang en qua relevantie, beschrijven wij eerst kernachtig het waarom, de doelen en de samenstelling van het zogenaamde Expertisecentrum Levensbeschouwing en Religie in het Voortgezet Onderwijs. Vervolgens geven we in een longread de onderliggende vakinhoudelijke basisnotitie van dit centrum, dat tevens bedoeld is als een pleidooi om het belang van goede levensbeschouwelijke educatie te benadrukken.

In deze tekst beschrijven wij een gezamenlijk fundament om in het onderwijscurriculum van het voortgezet onderwijs systematisch aandacht te besteden aan levensbeschouwing en religie door middel van een algemeen vormend kerncurriculum levensbeschouwing en religie. Wij geven daarvoor drie redenen die onderwijspedagogisch samenhangen: een pedagogische reden (persoonsvorming), een maatschappijwetenschappelijke reden (kennis over levensbeschouwing en religie(s)) en een vakspecifieke reden (de aard van levensbeschouwing en religie begrijpen), die met elkaar één geheel vormen.

Steeds vaker wordt het vak godsdienst/levensbeschouwing gegeven als onderdeel van een breder leergebied. De vraag voor iedere vakdocent is dan meestal: hoe zorg ik dat mijn vak herkenbaar blijft in het meestal thematisch georganiseerde programma van een leergebied? Een terechte vraag. Behalve samenwerkingspartners ben je immers ook een beetje elkaars concurrent in zo'n samenwerking. Een vraag die minder gesteld wordt, maar minstens zo belangrijk is, is hoe de keuze van samenwerkingspartners invloed heeft op de smaak en kleur van jouw vak.

De hoofdvraag van het lectoraat Geloven in Context zoals geformuleerd in het onderzoeksplan luidt: "Op welke wijze kan de hbo-theoloog als startende professional de effecten van een veranderende culturele context verbinden met zijn beroepsidentiteit en professionele handelen?".

In religieonderwijs gaat het niet om de vraag hoe mensen ertoe komen er van vreemde opvattingen op na te houden – wat die ook zijn mogen – maar om de vraag op welke manier die opvattingen een antwoord vormen op de fundamentele vragen van het onbepaalde menselijke bestaan. Daar ligt de kritische vraag die ertoe leidt de traditie opnieuw te doordenken en telkens weer de vraag te stellen hoe die in de actuele historische situatie betekenis kan krijgen.

Bij praktijkgericht hbo-onderzoek gaat het meestal om het in kaart brengen van de complexiteit van de praktijksituatie om de oriënteringsbasis die ten grondslag ligt aan het professionele handelen te verbreden. Door vergelijking van verschillende hbopraktijkonderzoeken zijn complexe patronen te onderscheiden die kunnen helpen bij het ontwikkelen van generiek inzicht in complexe praktijksituaties.