Protocollair gestuurde zorg en individuele afstemming van verpleegkundige zorg lijken op gespannen voet te staan met elkaar, maar is dit ook zo? In de evidence-based practice (EBP) zijn drie componenten belangrijk voor een zorgvuldige besluitvorming: bewijs uit wetenschappelijk onderzoek, kennis over best practices en kennis over voorkeuren en waarden van zorgvragers. Veel belang wordt toegekend aan bewijs uit wetenschappelijk onderzoek dat vooral zichtbaar is in de toepassing in richtlijnen en protocollen.

Verpleegkundigen hebben de verantwoordelijkheid om gegevens te registreren over de kwaliteit van zorg. Potentiele verpleegproblemen als ondervoeding, valincidenten, decubitus, pijn, en delier zijn daarvoor indicatoren. Verpleegkundigen en verzorgenden vinden dit weliswaar belangrijk, maar ervaren het scoren van zulke complicatierisico’s vaak ook als een administratieve last. Welke factoren er nu precies voor zorgen dat ze meer of minder geneigd zijn om die kwaliteitsgegevens te verzamelen, was onbekend. Dit onderzoek moet daar meer licht op werpen.

Leerstijlen staan ter discussie. Er lijkt geen coherent raamwerk voor leerstijlen te zijn en wetenschappelijk bewijs ontbreekt dat matching, het aanpassen van de didactiek aan de leerstijl, leidt tot betere leerresultaten. Bij nadere inspectie blijkt het bestaan van leerstijlen niet zozeer onderwerp van kritiek, maar wel het aanpassen van lessen aan leerstijlen. Wat betreft de matchinghypothese blijkt het te gaan om een specifieke variant van inspelen op leerstijlen.

Enkele punten die in deze lezing naar voren komen zijn:
-Heeft het protestantisme zijn tijd gehad?
-Secularisatie en subjectivering
Paas spreekt over een aantal bredere culturele en maatschappelijke ontwikkelingen. Die vat hij samen onder het trefwoord secularisatie.
-De gereformeerde traditie en de cultuur
Hij kijkt naar de gereformeerde traditie zelf. Gereformeerden hebben zich doorgaans op twee manieren verhouden tot de samenleving. De eerste manier noemt hij de ‘oud-gereformeerde’, de tweede noemt hij de ‘nieuw-gereformeerde’.

Als iets kenmerkend is voor onze tijd, is het wel dat er veel verandert en dat die ontwikkelingen snel gaan. Als je alle rapporten samenvat, kun je zeggen dat er drie grote veranderingen zichtbaar zijn:
1. de betrokkenheid bij kerk en christelijk geloof neemt af in Nederland (minder mensen zijn christen en van hen zijn weer minder mensen actief christen);
2. de christelijke traditie in Nederland verandert (evangelicalisering, charismatisering, ‘subjectivering’, verdwijnen van vrijzinnigheid, vanzelfsprekende oecumene, migrantenchristenen);

Waarom zouden we eigenlijk de wereld willen veranderen? Waar halen we de gedachte vandaan dat we dat zouden kunnen? En zijn wij eigenlijk wel wijs genoeg om te zien welke kant het op moet met de wereld? Hebben we voldoende inzicht?