Nederland is altijd een land geweest van culturele diversiteit. Steeds is in Nederland de noodzaak geweest te komen tot een formule waarbij mensen van verschillende geloofsovertuiging toch in goede harmonie met elkaar kunnen samenleven. Omdat het onderwijs daarbij zowel een traditie-beschermende als een sociaal-integrerende rol moet vervullen, speelt het begrip ‘vrijheid van onderwijs’ – in al zijn meerduidigheid – daarbij een centrale rol.

In deze bijdrage gaat het om de vraag wat inzicht in leerstijlen kan bijdragen aan de opleiding en begeleiding van medewerkers in een organisatie. Het concept leerstijlen wordt besproken, een leerstijlmodel wordt geïntroduceerd en sterke en zwakke punten van elk type leerstijl en de consequenties voor opleiden, voor teams en voor loopbaanbegeleiding worden besproken.

Toen met de verkiezingen van 1994 het CDA uit het centrum van de politieke macht verdween werd eerst goed duidelijk wat al veel langer in de samenleving aan de gang was: Het christendom was bezig haar greep op het openbare leven te verliezen. Volgens velen stond de val van het CDA dan ook niet op zich. Mismoedig, of met een zekere graagte, werd gewezen op het proces van secularisatie waarvan nu eindelijk ook het CDA de wrange vruchten plukte.

De gedachte dat ‘de wet de grens vormt tussen God en de geschapen werkelijkheid’ neemt een centrale plaats in in de christelijke wijsbegeerte. Toch is de betekenis ervan allerminst evident. Hoe moeten we ons God moeten voorstellen als verheven boven de wet, of de werkelijkheid als onderworpen aan de wet? En hoe is het dan gesteld met de relatie tussen God en werkelijkheid? Aan de hand van de hermeneutische natuurfilosofie van Helmuth Plessner wil ik duidelijk maken hoe binnen de schepping wordt geanticipeerd op de verhouding tussen God en de schepping.

Met de explosieve ontwikkeling van ict wordt ons doen en laten nog veel 'kennisintensiever' dan het al was. De moderne mens wordt werkelijk overspoeld met informatie over een wereld die hij uit eigen ervaring niet kent. De vaardigheid om met deze informatie om te kunnen gaan, neemt in het onderwijs dan ook een steeds belangrijkere plaats in. Maar wil een leerling zich in die wereld oriënteren, dan zal hij die informatie ook moeten kunnen begrijpen, daarin onderscheiden tussen wat belangrijk is en wat niet, tussen wat de aandacht verdient en wat niet.

In veel analyses wordt ‘secularisatie’ over opgevat als een lineair proces waarmee de samenleving zich sinds de Verlichting losmaakt van de druk van de kerk. De verwachting is dan dat dit proces zich geleidelijk zal doorzetten om uiteindelijk te leiden tot het verdwijnen van het christendom uit de samenleving. Hoewel een dergelijke voorstelling van zaken verleidelijk is door haar eenvoud, maakt nadere beschouwing duidelijk dat er meer aan de hand is.