Veel scholen hebben te maken met een lerarentekort. Om nieuwe leraren aan te trekken en huidige leraren te behouden, is het belangrijk om te zorgen voor een fijn leer- en werkklimaat. Van grote invloed hier op is een inclusieve cultuur. Een inclusieve cultuur draagt bij aan een gevoel van verbondenheid en biedt bovendien meer ruimte voor diversiteit in het team. Dit is een kans, omdat een divers lerarenteam een beter afspiegeling is van de maatschappij en een verrijkend voorbeeld voor de leerlingen.

Intergroup contexts of classrooms have an influence on mainstream and ethnic belonging of youth of immigrant descent. Based on the normative reference group theory, a higher level of ethic identification is expected in classrooms with a higher proportion of co-ethnic youth and, based on constrict theory, a lower level of mainstream identification is expected in ethnically more diverse classrooms. However, these relations between ethnic composition and cultural belonging may differ between countries due to differences in multicultural policies and colonial histories.

Wat moet je doen als je beleid wilt maken op basis van wetenschappelijk onderzoek waarvan de resultaten totaal niet eenduidig zijn? Dit essay behandelt vier valkuilen bij het gebruik van tegenstrijdige onderzoeksuitkomsten door beleidsmakers: (1) verwarren van theoretische en empirische argumenten, (2) onderzoekscontext en beleidscontext aan elkaar gelijkstellen, (3) te sterke claims aan onderzoeksresultaten verbinden en (4) achterliggende trends negeren. De valkuilen worden geïllustreerd met eigen ervaringen tijdens onderzoek naar etnische diversiteit in het onderwijs.

De maatschappij wordt steeds diverser en ik-gerichter. De tegenstellingen tussen de verschillende etnisch-culturele groepen en tussen mensen met verschillende opvattingen lijken steeds groter en scherper te worden. Dat zet het gevoel van saamhorigheid onder druk en zorgt voor polarisatie. Is er nog wel sprake van sociale cohesie in samenleving en op school? Of moeten we daar helemaal niet naar streven omdat groepssaamhorigheid wellicht ten koste gaat van de opvattingen van het individuele kind en de wederzijdse tolerantie schaadt?

Sterke ik-gerichtheid en toenemende diversiteit leiden niet alleen tot spanningen in de maatschappij, maar ook in het klaslokaal. Leerlingen met verschillende achtergronden hebben soms amper contact met elkaar of voelen zich zelfs buiten de groep vallen. Leerkrachten vragen zich af hoe ze de sociale cohesie in hun klas kunnen versterken. Deze eerste bijdrage gaat daarop in. De tweede behandelt de vraag: in welke mate mag het streven naar groepssaamhorigheid ten koste gaan van de opvattingen van individuele leerlingen?

Jaarlijks staan leerkrachten in het basisonderwijs voor de vraag hoe dit jaar Goede Vrijdag en Pasen vorm te geven in het onderwijs. Vertel ik het verhaal? Laat ik stukken van de ‘Passion’ zien? Doen we een paasontbijt? Dat hoeft niet per se een moeilijk te beantwoorden vraag te zijn. Op tal van scholen is een praktijk ontwikkeld waar leerkrachten een eigen weg in hebben gevonden. Maar hoe vieren zij het dan? En wat zegt deze vormgeving over de school, de leerkracht, de leerlingen?