Evaluatie als bouwsteen om verder te groeien: daar gaan docenten van Educatie mee aan de slag. Hoe kunnen zij formatieve evaluatie zoveel mogelijk in de opleiding en in hun lesgeven terug laten komen? Op die manier leren studenten op een opbouwende manier evalueren en kunnen zij dit ook zelf toepassen in hun praktijklessen.
De vraag
Op welke wijze kunnen wij als opleiding, moduleteam of individuele docent d.m.v. formatieve evaluatie studenten gedurende een specifiek leertraject meer zicht op de eigen specifieke beroepsontwikkeling geven en zodoende de groei hierin stimuleren? Anders geformuleerd: hoe kan formatieve evaluatie in het curriculum verstevigd worden en in het docentgedrag zichtbaar en merkbaar zijn?
Aanleiding
In het afgelopen collegejaar (2020-2021) gingen docenten Educatie tijdens de ‘Maand van formatieve evaluatie’ aan de slag met dit thema. Mede door diverse, inspirerende sessies kwamen docenten erachter dat feedback voornamelijk aan het eind van het leertraject plaatsvindt. “Hiermee laten we kansen liggen om een student eerder in het leerproces gericht te laten ontwikkelen.” Docenten van Educatie willen in dit traject formatieve evaluatie ontwikkelen door middel van gezamenlijke én individuele leertrajecten, waarin samen wordt geleerd op het gebied van formatieve evaluatie.
Aanpak
Drie instrumenten helpen om dit traject vorm te geven:
- Impactmap > In de startbijeenkomst is de impactmapmethode gebruikt, een methode van Suzanne Verdonschot om met elkaar op te halen wat je wilt zien in elk gebied van een verandering. Daarmee wordt heel concreet wat voor werkgedrag je bijvoorbeeld laat zien als je formatief evalueert. Naar aanleiding van die startbijeenkomst heeft iedereen persoonlijke doelen geformuleerd en is iedereen in de eigen praktijk aan de slag gegaan met die doelen.
- Scrumbord > Vanaf de tweede bijeenkomst hebben docenten hun doelen omschreven en aan de hand van een scrumbord zichtbaar gemaakt wat de volgende concrete stappen worden om dat doel te bereiken. Door deze bijeenkomsten wordt zichtbaar waar een ieder zich in aan het ontwikkelen is op het gebied van formatieve evaluatie en wat de stappen zijn in dat proces. Tijdens deze bijeenkomsten wordt theorie gedeeld over formatieve evaluatie én collega’s leren volop van elkaar, omdat ze horen waar elke collega op verschillende manieren mee bezig is.
- Tussentijdse begeleiding > De didactisch coaches in de opleiding, Ellen Aanen en Bram Kasse coachen de collega’s van Educatie ook tussentijds in de stappen die zij willen zetten. Zij bekijken welke individuele vragen er zijn en hoe dit gecoacht kan worden. Dit gebeurt door lesbezoeken, video-opnames van een les te organiseren en na te bespreken, door samen lesactiviteiten formatieve evaluatie voor te bereiden of door passende literatuur te zoeken bij de leervraag van collega’s.
De didactisch coaches blijven zelf ook volop leren door scrumbijeenkomsten en activiteiten te evalueren en elkaar feedback te geven.
In blok 2 zijn vier bijeenkomsten gepland. In blok 3 start een nieuwe groep collega’s die ook gedurende dit cursusjaar met formatieve evaluatie aan de slag gaan. In totaal doen er 10 collega’s mee en wordt er 300 uur aan besteed.
Verwacht resultaat
De verwachting van dit traject is dat de betrokken docenten formatieve evaluatie toepassen en kunnen verzorgen richting studenten. Docenten communiceren expliciet met studenten hoe ze hen ondersteunen bij het leerproces. Ook ervaren docenten toegenomen zelfvertrouwen in het verzorgen van formatieve evaluatie is (te checken met een efficacy vragenlijstje) en hebben zij zicht op hun eigen vaardigheden (zie aspecten formatieve evaluatie observatieformulier).
Studenten ervaren door dit traject meer zelfsturing doordat zij actief betrokken worden en meer tussentijdse feedback ontvangen op hun leerproces. Studenten Educatie kunnen dit vervolgens ook zelf ook in hun praktijken in het basisonderwijs tot uitvoer brengen bij leerlingen.
Over het project
Periode: blok 2 t/m 4, 2020 – 2021
Didactisch coach in de opleiding: Ellen Aanen en Bram Kasse
Ondersteuner projectteam: Marjolein Kouwen