Over het belang van aandacht voor leefstijl in de GGZ is weinig discussie. Niet voor niets ondertekende koepelorganisatie GGZ Nederland in 2018 het Nationaal Preventieakkoord. Maar hoe geef je als professional in de GGZ handen en voeten aan leefstijlbevordering of zelfs leefstijlpsychiatrie, waarbij aandacht voor leefstijl geïntegreerd is in de behandeling van cliënten? Daar gaat de maatwerkopleiding ‘Leefstijl in de GGZ’ over.
Tijdens deze opleiding doe je nieuwe wetenschappelijke kennis op over leefstijlfactoren zoals bewegen, roken, voeding en ontspanning. Daarbij is er specifieke aandacht voor de wisselwerking tussen leefstijl en psychiatrische medicatie. Je leert hoe je een leefstijlanamnese afneemt, welke evidence based methoden in leefstijlbevordering gebruikt kunnen worden en hoe je een leefstijlplan maakt samen met je cliënt. Daarbij is er veel aandacht voor zaken als motiverende gespreksvoering, het creëren van een stimulerende omgeving voor cliënten en de rol die je persoonlijke opvattingen spelen in de manier waarop je cliënten ondersteunt op het gebied van leefstijl.
Deze maatwerkopleiding Leefstijl in de GGZ van de CHE is ontwikkeld samen met GGZ-Centraal, Lister, UMCUtrecht, Altrecht en wordt gegeven door een team van leefstijlexperts.
Contact opnemen voor inhoudelijke vragen naar Truus Groenendijk (gjgroenendijk@che.nl) en voor overige vragen kun je contact opnemen met Professionals@che.nl.
Studie-eigenschappen
-
Waarom CHE?
- Opleiding op hbo-niveau op de beste middelgrote hogeschool van Nederland
- Les van ervaren docenten
- Goed bereikbare leslocatie, centraal in Nederland
- Kleine groep, veel persoonlijke aandacht
- Niet alleen theorie, maar ook oefeningen
-
Maatwerk
Neem voor meer informatie contact op met Professionals@che.nl.
Waarom studeren bij de CHE?
Groei in je werk én als persoon?
De CHE is kleinschalig en docenten kennen je bij naam. Je groeit niet alleen als professional, maar we kijken ook naar jouw persoonlijke ontwikkeling.
Breng morgen in de praktijk wat je vandaag leert
Je maakt direct impact op de organisatie waar je werkt. En andersom, uitdagingen op de werkvloer neem je mee als studiemateriaal.
Leer van experts uit het werkveld
Onderwijs ontwikkelen we samen met organisaties. Jouw docenten kennen de praktijk als geen ander én vertellen je alles over de laatste innovaties binnen jouw vakgebied.
Combineer werk, studie en privé op jouw manier
We denken actief met je mee. Zodat een studie past in jouw leven. Opleiden doen we samen.
Praktische informatie
Lesdagen hbo-variant (7 lesdagen)
19 januari, 16 februari, 9 en 30 maart, 13 april, 18 mei en 22 juni 2026.
Lestijden
- Vanaf 10:25 - 16:10 uur
Aanmelden
Professionals met een ggz en hbo-achtergrond of professionals met een ggz en mbo-achtergrond die via assessment toegang krijgen tot dit traject.
Bij aanmelden kun je kiezen om te betalen in drie gelijke termijnen via automatische incasso of in een keer per factuur.
Programma Hbo-variant (7 dagen)
Lesdag 1: Leefstijl achterhalen, hoe doe je dat?
Mensen met een ernstige psychiatrische aandoening hebben een tot 15 jaar lagere levensverwachting dan de algemene bevolking. Dit komt mede doordat deze groep naast hun psychischelachten vaak meerdere lichamelijke aandoeningen heeft. Deze aandoeningen hangen weer samen met een ongezonde leefstijl en langdurig medicatiegebruik. Medicatiegebruik op zich kan ook leiden tot een ongezonde leefstijl. Het is daarom belangrijk om meer te weten te komen over de leefstijl van je client. Dan alleen kan je aansluiten bij de client en doelgericht gaan begeleiden.
Deze dag gaat het over leefstijlfactoren, hoe je die in kaart kunt brengen en hoe je meer te weten komt over de oorzaken van het gedrag. Voor het achterhalen van de oorzaken van het gedrag maak je kennis met gedragsverklaringsmodellen.
Met al deze informatie heb je veel informatie voor een aanpak. Een van de methodieken die je kan helpen om het gesprek aan te gaan over gedragsverandering, is Motiverende Gespreksvoering. Deze methodiek, is oorspronkelijk ontwikkeld in de verslavingszorg en wordt door hulpverleners wereldwijd gebruikt. De methodiek wil jou handvatten geven om met cliënten het gesprek te voeren over gedragsverandering, hen te motiveren en een professionele vertrouwensrelatie op te bouwen met een cliënt. Verandering is vaak niet mogelijk als er nog sprake is van weerstand. Hierom staat ook centraal hoe je kunt omgaan met weerstand en hoe je cliënten hun vragen en knelpunten op het gebied van leefstijl en welzijn laat verhelderen.
Lesdag 2: Werken aan gedragsverandering vanuit doelen, methoden, kracht en vertrouwen.
Vorige dag heb je een start gemaakt met het in kaart brengen van leefstijl en de oorzaken van het gedrag. Voornamelijk heb je je verdiept in het gedragsverklaringsmodel ASE. Vanuit de leefstijlanalyse krijgt je client en jij informatie over de client zijn leefstijlpatroon en de oorzaken van het gedrag. Het leefstijlpatroon moet doorbroken worden. Wat zet jij in bij de begeleiding van je client? In deze les leer je doelen opstellen en maak je kennis met methodieken die aansluiten bij de gedragsdeterminanten. Daarbij is het van belang dat je in staat bent om verandertaal uit te lokken. Anders gezegd: hoe jij ervoor kan zorgen dat die ander over verandering gaat praten.
Lesdag 3: Bewegen in de GGZ.
Tijdens deze lesdag brengen we onszelf in beweging en leren we over de voordelen van beweging, zowel lichamelijk als geestelijk. Ook besteden we aandacht aan het analyseren van beweeggedrag en het opstellen van een beweegplan. Ook leer je op welke aandachtspunten bij beweegplannen voor mensen met een psychiatrische aandoening je moet letten waarbij je de belastbaarheid bij lichamelijke activiteit in acht neemt. Tot slot staat het bewegen in relatie tot lichamelijke beperkingen, ziekten en aandoeningen centraal. De landelijke richtlijnen vanuit de GGZ worden hierin meegenomen.
Lesdag 4: Voeding, waar ligt winst en hoe hou je het vol?
Meningen over wat gezonde voeding is lopen soms nogal uiteen. Gezonde voeding wordt vaak bestempeld als een verbod op alle lekkere dingen. Is dat zo? Gezonde voeding, wat is het? En zijn er specifieke aanbevelingen voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen? Daar krijg je meer beeld bij op deze lesdag. Daarnaast komt aan bod hoe je informatie over iemands voedingspatroon zou kunnen verzamelen en vervolgens hoe je dat analyseert.
Verder is er aandacht voor hoog-risico situaties. Want helaas, na een positieve leefstijlverandering van je cliënt ligt terugval in oude gewoonten op de loer. Belangrijk om hier oog voor te hebben, zodat je de cliënten kan helpen bij het versterken en onderhouden van hun motivatie om gezonde gewoontes vol te houden.
Lesdag 5: Tabaksgebruik veranderen: Wat is effectief?
Aan de hand van de eigen casussen wordt gekeken naar fysieke verschijnselen en gevolgen van middelengebruik ten aanzien van de leefstijl. Ook worden hierbij de eigen grenzen/beperkingen besproken en hoe te verwijzen. Specifiek wordt op deze lesdag ingezoomd op wat mee kunt nemen in het leefstijlplan van de client. In het middagprogramma wordt met name getraind op hoe kun je de cliënt zijn eigen stappen laten bepalen en daar verantwoordelijkheid voor laten nemen en het gezamenlijk vastleggen van heldere afspraken, waarin ook het vinden van de benodigde hulp(middelen) is verwerkt. Ook zal aandacht zijn voor jou als deelnemer hoe je jezelf kunt profileren als het gaat om leiderschap in je werk.
Lesdag 6: Beter ritme en slapen, hoe?
Bij dit onderwerp sta je stil bij slapen, stress en energie en timemanagement. Om te beginnen: Hoeveel slaap jezelf eigenlijk? Wanneer slaap je beter? Wanneer slechter? Verschilt het per persoon? Kortom, je gaat kijken wat effect heeft op slapen in het algemeen en bij cliënten in het bijzonder. En hoe zit het met stress? Je weet waarschijnlijk wel hoe dat voelt. Maar hoe herken je ongezonde stress? En wat kan timemanagement daarin betekenen? Slapen en stress hebben invloed op je gezondheid en dus belangrijk om hier ook aandacht voor te hebben.
Daarom is het van belang dat je straks in staat bent om;
- cliënten te laten komen tot acties en ritmes die bij hen passen en die hun welzijn vergroten,
- het zelfvertrouwen en draagkracht van cliënten te helpen opbouwen,
- cliënten inzicht te geven in hun huidige coping stijlen en te reflecteren wat helpend is en waar winst behaald kan worden en
- aan te sluiten bij het denkniveau, de persoonlijkheid en leerstijl van cliënten.
Lesdag 7: Bravo! Het einde van het begin.
BRAVO! Je hebt het tot de laatste lesdag van het maatwerktraject leefstijl in de GGZ gebracht. Een mooie reis gemaakt waarin je je zelf hebt ontwikkeld. Belangrijk om de parels te delen met elkaar. In de middag gaan je nadenken hoe je verder gaat werken aan dit onderwerp op jouw werkplek.
Als afronding lever je een beroepsproduct in waarin je laat zien dat je in staat bent om een leefstijlplan op te stellen en uit te voeren.