Vroegtijdige signalering van depressie bij jongeren is erg belangrijk. Zo kunnen zij zo snel mogelijk de juiste begeleiding krijgen. Hoe kunnen we depressiepreventie bij jongeren verbeteren? Marieke Boone- van den Heuvel onderzocht het. Vandaag promoveert ze op dit onderwerp.
De afgelopen zes jaar deed Marieke Boone- van den Heuvel, als buitenpromovendus bij het Trimbos-instituut, onderzoek naar het verbeteren van de effectiviteit van depressiepreventie bij adolescenten. Hierbij lag de focus op Cognitieve Gedragstherapie (CGT). Marieke werkt momenteel als docent-onderzoeker op de Christelijke Hogeschool Ede.
Volgorde van modules maakt niet uit
Cognitieve Gedragstherapie voor depressie bestaat vaak uit vaststaande protocollen. In het onderzoek van Boone- Van den Heuvel werd CGT opgesplitst en werden vier trainingsmodules van ieder drie sessies ontwikkeld: probleem oplossing (Solve), cognitieve herstructurering (Think), gedragsactivatie (Act) en ontspanning (Relax).
De vier modules samen worden de ‘STARr-training’ genoemd, waarin de kleine r staat voor repeat, omdat jongeren worden aangemoedigd om veel te oefenen. De STARr-training werd aanvankelijk ontwikkeld voor het onderzoek maar wordt nu volop in de praktijk gebruikt in onder meer buurtteams, ggz-instellingen en op scholen.
Meer afstemming op jongere mogelijk
De modules werden in verschillende volgorden aangeboden aan groepjes middelbare scholieren met verhoogde depressieve klachten. Het onderzoek van Boone- Van den Heuvel toont aan dat het niet uitmaakt in welke volgorde deze elementen worden aangeboden in geïndiceerde groepspreventie. “Nu we weten dat de volgorde van elementen niet uitmaakt voor het effect van CGT voor depressie, opent dat de deur naar meer modulaire interventies. De volgorde van modules kan worden afgestemd op de wensen en behoeften van de jongeren zelf”, zegt Marieke Boone- van den Heuvel.
Individueel en maatschappelijk probleem
Het is belangrijk dat jongeren met depressieve klachten vroegtijdig worden gesignaleerd en de juiste begeleiding krijgen. Depressie is namelijk niet alleen een individueel probleem, maar ook een maatschappelijk probleem. Boone- Van den Heuvel toonde aan dat subklinische depressie bij adolescenten onze maatschappij jaarlijks 42 miljoen euro kost.
“Structurele overheidsfinanciering voor depressiepreventie bij jeugd is dus van belang. Alleen zo kan depressiepreventie duurzaam worden geïmplementeerd en kunnen we toewerken naar depressievrije toekomst voor zoveel mogelijk jongeren,” aldus Marieke Boone- van den Heuvel. Train-de-trainer STARr training bij de CHE
Train de trainer STARr-training bij de CHE
Speciaal voor professionals die werken met jongeren in het onderwijs, de jeugdzorg of de GGZ, is deze training ontwikkeld. Het doel van het train-de-trainer programma is om professionals in korte tijd kennis te laten maken met de belangrijkste CGT-technieken voor sociale angst en depressie bij jongeren, waarna je de modules van de STARr-training zelfstandig kunt inzetten in de praktijk.
De eerstvolgende trainingsdagen staan gepland op:
- 14 april 2023 van 9:30-16:15 uur
- 29 sept 2023 van 9:30-16:15 uur
Meer informatie over de training vindt je hier: Deeltijd Train-de-trainer STARr-training | Christelijke Hogeschool Ede (che.nl).