Overslaan en naar de inhoud gaan
CHE
Contrast
  • International

Primair Menu

  • Opleidingen
    • Voltijd Bachelor
    • Deeltijd Bachelor
    • Associate degree
    • Master
    • Post-hbo
    • Cursus
    • Minor
  • Studiekeuze
    • Open Dagen voltijd
    • Proefstuderen
    • Meeloopdag
    • Studiekeuze
    • Voor ouders
    • Voor decanen
    • Overstap mbo naar hbo
    • Werk en studie
  • Bedrijven en instellingen
    • Wat kan de CHE voor u betekenen?
    • Na-/bijscholing
    • Studenten in jouw bedrijf
    • Partners en netwerken
  • Onderzoek
    • Onderzoek bij de CHE
    • Lectoraten
    • Publicaties

Secundair Menu

  • International students
  • Studeren op de CHE
  • Over de CHE
  • Werken bij de CHE

Shortcut Menu

  • Privacyverklaring
  • Alumni
  • Contact
  • Inloggen
  • Nieuwsbrieven

Kruimelpad

  • Home
  • Nieuws
  • Nieuwsbrief theologie april 2022
  • 25 april 2022

Nieuwsbrief Theologie april 2022

header nieuwsbrief

Lang leve de koning of toch liever de president? 

Column door Nico van der Voet

Koning Willem Alexander vierde op 27 april 2022 zijn 54e verjaardag. Als de dag van gisteren weet ik nog van zijn geboorte. We kregen op de basisschool allemaal een geboortetegel om thuis op te hangen. We vonden het geweldig, ongeëmancipeerd als we waren. Eindelijk zou er na drie vrouwen weer een koning op de troon komen. Dat zou vast Willem IV worden. Er werden daarom wel 101 saluutschoten gelost in Den Haag (toen nog voor een prinses maar 51). Ik ben opgevoed met de trits God, Neêrland en Oranje. In de kerkdiensten werd ook steevast voorbede gedaan voor ‘ons’ koningshuis. Mijn zussen hadden plakboeken met plaatjes van de koninklijke familie. Ik kende van alle prinsen en prinsessen geboortedatum en leeftijd. Koninginnedag was een hoogtepunt. Ik heb vele aubades meegemaakt waar ik luid de vaderlandse liederen zong. ‘Wien Neêrlands bloed door de aderen vloeit…’ Het Wilhelmus zongen we eerbiedig. De oranjecommissie van ons dorp stond daarbij op de trappen van het gemeentehuis. Wat was ik trots. Daar stond een oom van mij bij. Die had het zover geschopt in het leven. 

Tja, nu vind ik een koningshuis een merkwaardig residu uit vroeger tijden. Leden van een koninklijk huis zitten opgesloten in een gouden kooi. Sommigen zijn er door hun huwelijk vrijwillig in beland maar de meeste door hun geboorte. Ze kunnen, mogen en hebben heel veel, maar juist de vrijheden van gewone mensen hebben ze niet. Iedereen kan z’n eigen beroep uitkiezen behalve de kroonprins(es). Vroeger was een volk van de koning. Hij was de baas. Nu is de koning van het volk. Het parlement bemoeit zich met zijn partnerkeuze, zijn inkomen, vakantiehuizen en de jacht op zijn terrein. Koning en koningin mogen visites afleggen en visites ontvangen, af en toe een toespraak houden (met kerst bijvoorbeeld) en op Prinsjesdag voorlezen uit andermans werk. Interviews mogen alleen gegeven worden onder strikte voorwaarden. Ze mogen het spel van het altijddurende sprookje spelen. Een koning mag zichzelf niet verdedigen want de premier is verantwoordelijk voor zijn stappen en misstappen. Koningen en koninginnen doen zeer hun best, al zijn er nog steeds omstreden vorsten. Door de erfelijke regels kunnen er domme of wonderlijke figuren in dat ambt belanden. Prinsen en prinsessen kunnen ook scheve schaatsen rijden. Ze zijn niet hun eigen maker. Ze worden buiten de gewone mensenwereld opgevoed. Nature en nurture staan niet garant voor een goed koningschap of vorstenhuis. 

Ik heb genoeg geklaagd. Waarom dit onderwerp in een theologieblog? Ik stel de vraag: is het hebben van een koning meer bijbels dan het hebben van een president? Ik heb geen idee. Een goede koning lijkt mij beter dan een slechte president en andersom. Laat ik de vraag dus direct relativeren. In de richterentijd was het een zootje in Israël. ‘Ieder deed wat goed was in zijn eigen ogen, want er was nog geen koning in Israël’ (Richt. 21:25). De bijbelschrijver maakt de hoorders van deze boodschap daarmee met terugwerkende kracht rijp voor de zegeningen van het toekomstige davidische koningschap. Toch was in Israël van meet af aan het koningschap omstreden vanwege het dictatoriale karkater ervan en het feit dat het een einde kon betekenen van de theocratie. De koning kwam op de plek van God (1 Sam.8). Dat koningen ellende konden brengen wordt wel duidelijk in het Oude Testament (al waren er ook goede vorsten). Hun heerschappij was gelukkig niet altijd een tegenstelling van de belijdenis dat God boven alles staat. God heeft koningen geroepen en laten zalven. Hij gebruikte ze ook in zijn dienst (Psalm 2, 89). Zelfs heidense vorsten als Nebukadnezar en Augustus werden door Hem ingezet. Dat die zich god waanden was in de ogen van Israël een lachertje. Gód regeert (Psalm 93). Het boek Openbaringen getuigt daar ook van. 

In de christelijke ethiek letten wij niet zozeer op wat er gebeurt in Bijbelse tijden en zelfs niet in eerste plaats op wat God doet, maar op wat Hij zégt. ‘God roept en zalft koningen en daarom moeten wij ook voor de monarchie zijn’ is een vorm van exemplarisme. De exegetische context van de verhalen wordt niet meegenomen. Het feit dat het toen een andere cultuur was, wordt genegeerd. Dus zo’n uitspraak is te kort door de bocht. Waar staat het gebod dat volken geregeerd moeten worden door koningen? Antwoord: nergens. Het is wel duidelijk dat overheden instrument van God zijn (Rom. 13) en dat respect tegenover alle overheidspersonen op z’n plek is (1 Petr. 2). We kunnen ook vanuit de Bijbelse ethiek richtlijnen geven voor goed leiderschap. Ezechiël 34 laat horen dat slechte herders (leiders) alleen zichzelf zoeken. Dat is tot op de dag van vandaag geen onbekend verschijnsel in de politiek. Monarchie is op zichzelf een relatief verschijnsel. De meeste koningen (of keizers) kwamen met geweld en bloedvergieten aan de macht en probeerden vervolgens een dynastie te stichten en dan was het weer een poosje rustig in het land. Gelukkig komen in een democratie onze leiders aan de macht door eerlijke verkiezingen. Dat is een zegen van God. Wat jammer nou dat het koningschap zich aan deze democratische spelregel onttrekt. Een koning heeft slechts zijn geboorte-lot te aanvaarden. Ik zou hem of haar het liefst ook kiezen. En dan noemen we die koning gewoon president. Die kunnen we tenminste wegsturen als dat nodig is. En dat is soms ook een zegen voor een land. 

______________________________________________________________________

Dé vraag ‘wat doe je nu, na de CHE’? 

Hoe is het met Karin de Jonge? 

Inmiddels al weer een jaar met pensioen. Cliché natuurlijk, maar toch: wat gaat dat snel! Ondanks Corona, of eerder, dank zij Corona.  

We zijn namelijk in de eerste lockdown gestart met de Open Kerk. Driemaal per week staat onze kerk open voor eenieder die even rust wil zoeken, wil bidden, een kaarsje wil aansteken of komt voor een goed gesprek. In eerste instantie was dit bedoeld voor onze eigen kerkleden omdat zij in de lockdown niet naar de zondagse diensten konden komen en de kerk misten. Maar dit initiatief is geëvolueerd. We zijn niet alleen open voor onze eigen kerkmensen, maar ook voor de toevallige passanten, voor de buurt, voor eenieder die een moment van stilte en bezinning zoek.  

Mijn kerk, dat is de Petrakerk in Veenendaal. Een mooi gebouw, ook wel eens -enigszins spottend waarschijnlijk- door Veenendalers de kathedraal van Veenendaal wordt genoemd. Een gebouw met prachtige gebrandschilderde ramen.  

Henk de Roest heeft over de mogelijkheden die een kerkgebouw biedt een heel interessant artikel geschreven in het Ouderlingenblad (2022-02)  ‘Tempel én dorpshuis’. Hij schrijft hierin “Wie de drempel overgaat van een monumentale kerk, vindt haar of zijn ervaring prachtig verwoord in de door Muus Jacobse op rijm gezette psalm 27, vers 2: ‘Hier weidt mijn ziel met een verwonderd oog…’ [ ] De ziel kan er ‘weiden’, schrijft Jacobse, dat wil zeggen: veilig ronddwalen, maar ook ruimte vinden, vrijheid om te kunnen grazen, om voedsel toe te eigenen.” 

Als Open Kerk hebben we ook regelmatig exposities georganiseerd. Enerzijds om de drempel van de kerk te verlagen, maar ook omdat kunst -net als muziek- deuren opent naar gevoelens en verbeelding. Bovendien kunnen we met kunst in de kerk aansluiten bij de hedendaagse beeldcultuur (zie de website ‘kunst in de kerk’ van de PKN). We hebben inmiddels al verschillende exposities gehad, zowel van kerkleden als van kunstenaars van buiten. In de 40 dagen tijd hebben we 15 staties in de kerk, geschilderd en gefotografeerd door mensen betrokken bij de Petrakerk. En met Pinksteren sluiten we aan bij het Feest van de Geest waar een heel aantal kerken in het hele land en ook op de Utrechtse Heuvelrug aan mee doen. Het Feest van de Geest is een ontmoeting tussen Beeldende Kunst, Pinksteren en Architectuur van Kerkgebouwen. Op hun website schrijven ze het zo: “De open kerken zijn een speelse en beeldende inspiratiebron voor mensen die op zoek zijn naar hedendaagse kunst, cultuurhistorie, vormen van spiritualiteit, geloof, zingeving en recreatieve ontspanning.” https://feestvandegeest.nl 

Het antwoord op de vraag ‘wat doe je nu, na de CHE’, is dus onder andere het coördinatorschap van de Open kerk.  

Ik zag op tegen mijn pensioen, niet dat ik me zorgen maakte dat ik me zou vervelen. Maar wel tegen deze nieuwe fase: zou ik nog wel worden uitgedaagd? Hoe houd ik feeling met de tijd, nu ik het contact met studenten mis? En nog wel een aantal van dergelijke gedachten. 

Wel, als ik nu na een jaar terugkijk, dan valt dat heel erg mee. Ik doe veel nieuwe dingen, zoals flyers en banners en zelfs begrotingen maken. Als pastoraal ouderling sta ik midden in de pastorale praktijk met alle uitdagingen die daarbij horen. De uitdagingen die door Corona versneld zijn, zoals verminderde betrokkenheid bij de kerk, minder vanzelfsprekendheid om mee te doen met kerkelijke activiteiten, met name bij de dertigers en veertigers. De grote groep ouderen. De vrijwilligers, we hebben -gelukkig- nog veel vrijwilligers, maar de gemiddelde leeftijd is hoog.  

Ik kijk met heel veel plezier en dankbaarheid terug op mijn tijd als docent op de CHE. Nu is er een nieuwe tijd in mijn leven met zijn eigen uitdagingen en kansen.  

Karin de Jonge 

______________________________________________________________________

Op de boekenplank | Een theologische biografie 

Ariaan Baan, Jan Martijn Abrahamse, Stanley Hauerwas: Een theologische biografie (KokBoekencentrum, 2022) 

 “Ik beweer dat de kerk een waarheidsgetrouwe politieke gemeenschap is. De belangrijkste sociale taak van christenen is om niets minder te zijn dan een gemeenschap die in staat is mensen te vormen met deugden die het mogelijk maken om te getuigen van Gods waarheid in de wereld” (A Community of Character, 1981, p. 3).  

Een hedendaagse profeet, zo wordt Stanley Hauerwas wel genoemd. Stevig is zijn kritiek op alle pogingen van christenen om via staatsmacht en geweld hun geloof veilig te stellen dan wel anderen op te leggen. Praat over het beschermen van onze ‘christelijk cultuur’ of een ons ‘christelijk land’, zoals ook in Nederland gebeurt door die of gene politicus, ziet hij als afgoderij. Want, zo herhaalt hij keer op keer: de eerste taak van christenen is niet om een betere samenleving te scheppen maar om kerk te zijn, dat wil zeggen een alternatieve publieke gemeenschap.  

Met zijn scherpe analyses van de Westerse cultuur weet hij kerk en samenleving zo keer op keer een spiegel voor te houden. Daarmee biedt hij ons in deze overweldigende tijd, waarin ook veel christenen worstelen met de vraag hoe ze ‘Jezus als Heer’ moeten dienen, op de eenvoud van levens die ‘nee’ kunnen zeggen tegen valse verlossers. Misschien is dat de reden dat deze zoon van een metselaar uit Texas zo’n gezaghebbende stem is geworden in het theologische debat in de VS en ook daarbuiten. Zijn inzet bij de deugdethiek, gecombineerd met stevige cultuuranalyse en bezinning op de christelijke traditie, biedt een rijke en spannende kijk op christelijk leven. 

Er zijn de afgelopen jaren een paar werken van Hauerwas in het Nederlands vertaald, maar een Nederlandstalige inleiding op zijn werk ontbreekt nog. Met dit boek wordt dat gat opgevuld. Door het verhaal te vertellen van zijn leven en werk helpen we je zijn theologische bijdrage beter te begrijpen en te waarderen.

______________________________________________________________________

Van retail naar pionieren

Hoe is het met alumnus Ella van den Brandhof?

Hoe bouw je een christelijke community op met grensgangers; mensen die een allergie hebben voor woorden als ‘kerk’ of psalmen? Alumni Ella van den Brandhof zet zich hiervoor in na haar HBO Theologie aan de CHE. ‘Soms staan we met een bakfiets met koffie in de buurt en dan vragen mensen ‘’Moet ik hiervoor betalen?’’. We zeggen dan dat we dit graag doen en soms zie je dat die mensen dan zondag bij ons langskomen. En dan denk ik, welke kansen laat je dan liggen als je er niet bent?’ Ze werkt bij Stichting Hemelsbreed in Amsterdam waar ze zich volop ontwikkelt als pionier.

Pionieren in Amsterdam

Na haar stage mocht ze bij de organisatie blijven en werkt ze hard aan het bouwen van een community in de Bijlmer. ‘Ik mocht blijven na mijn stage en ben nu hard aan het groeien in medepionier worden. Het voelt wel wat gek om geen student meer te zijn, maar het gaat heel goed. Ik voel me steeds meer een leider.’

Hemelsbreed streeft naar geloven, leven en liefhebben als kloppend hart voor de buurt, op zoek naar nieuwe manieren om Jezus te volgen. Met meerdere evenementen per week is Ella samen met haar kleine team hard aan het netwerken. ‘We hebben een kantoortje waar we op woensdag en donderdag werken, dan zijn we hard aan het plannen. Zo hebben we onder andere een mamacafé, een bidcafé, maar ook prekenseries op zondag.’

Inclusiviteit is de kern Ella vindt het een leuke uitdaging om de doelgroep grensgangers te benaderen. ‘Vaak zijn het mensen die niks met de kerk of het geloof hebben of allerlei allergieën hebben. Dan moet je op zoek naar een nieuwe benadering, want het werkt niet meer om traditionele manier. We willen inclusief zijn en veel ruimte voor vragen bieden.’ Met de verschillende cafés die ze organiseren brengen ze al veel mensen samen, maar ze organiseren ook buurtmaaltijden of staan ergens met een bakfiets om koffie uit te delen. Ouderwets netwerken dus. ‘Gelukkig hebben we nog nooit gehad dat er niemand was. Er is altijd wel iemand, een atheïst of een gelovige of iemand die klaar is met het geloof, dat maakt het juist interessant.’

Van teamleider bij de Albert Heijn naar studente Theologie

Toch kwam deze passie pas later bij Ella naar boven. Eerst studeerde ze marketing communicatie op het MBO, vervolgens werd ze teamleider bij de Albert Heijn en studeerde ze deeltijd Small Business Retailmanagement. ‘Tijdens een teamdag maakten we toen een visiebord. Bij mij stond er mensen en liefde op, maar bij anderen stond er rijk zijn en een dure auto en dat vond ik echt heftig. Ik werk graag met mensen en vind ondernemen ontzettend leuk maar het draait voor mij niet om het geld verdienen. Toen ging ik nadenken over welke component ik miste en dat was God. Ik leer mezelf kennen door anderen en door God en ik zie God in anderen. Toen ben ik gaan zoeken waar dat allemaal samenkomt.’ Na een tijdje te oriënteren en uiteindelijk de CHE binnen te lopen, wist ze meteen dat ze goed zat.

‘Dit is echt next level’

Voor haar studie bezocht ze de Wegwijzer in Almere. ‘Ik liep daar binnen en dacht: Dit is het. Een marketplace waar alles bij elkaar komt, daklozen, kinderen en jongeren. Dit moet je als kerk doen, iets missionairs.’ Later in de opleiding nam Ella een kijkje bij het pionieren in een weekend in Amsterdam. ‘Toen dacht ik: Dit is echt next level. Hier begin je echt met drie man en dan zijn er zes, dan weer twaalf en dan weer acht. En de een komt op een tafelkring maar niet op zondag of juist andersom. Het is dan belangrijk om het doel voor ogen te houden. Het is werken met ups en downs, maar het geeft ook zoveel energie.’ ‘Het liefst bouw je een kerk en krijg je veel mensen, maar dat is niet mijn visie. Het is een investering.’

Terugblik op de CHE

Ella moest toegeven dat ze de CHE nu al miste, terwijl ze in oktober 2021 pas afstudeerde. ‘Ik had er wel moeite mee om weg te gaan. Mijn studententijd was geweldig. Ik studeerde altijd veel in het studiecentrum, omdat ik moeite had met leren.’ Ze zat bijna elke dag in de mediatheek, waar ze leuke vriendschappen opbouwde en docenten in de buurt had. Een fijne omgeving waar ze niet weg wilde. ‘De CHE was voor mij echt een veilig haven. Ik heb het lang niet gehad dat ik me zo op mijn plek voelde. De literatuur, de mensen, de studenten echt een warm bad. Er was geen dag dat ik chagrijnig van school ging.’ De CHE was voor haar echt een thuis.

______________________________________________________________________

Waar zijn onze studenten mee bezig?

Leren doe je niet alleen in de schoolbanken, daarom namen onze docenten de eerste en tweedejaars stunten mee op excursie naar Leiden, waaronder tweedejaars studente Theologie Sarah Keereweer. 

Door middel van een bezoek aan het Rijksmuseum van Oudheden een stadswandeling en een gezellige lunch leerden de studenten zowel de culturen uit de Bijbelse tijd als elkaar in informele setting kennen. Sarah vertelt jullie meer: 

'We hebben een onwijs mooie dag gehad met elkaar! We begonnen de dag met rondleidingen door het Rijksmuseum van Oudheden door onze eigen persoonlijke gidsen, Marco en Cees. Het was onwijs leuk en mooi om te zien hoe gepassioneerd de docenten waren over hun eigen vak en interesses.  

Nadat we in het Rijksmuseum van Oudheden zijn geweest kregen we een persoonlijke rondleiding van Cees door de stad Leiden. Tijdens deze wandeling was het leuk om te zien dat de verschillende jaarlagen contact zochten met elkaar en dat we elkaar zo beter leerde kennen. Toen onze wandeling tot een einde was gekomen eindigde we op een heerlijk terrasje waar we met elkaar proostten op deze mooie dag. Hierbij merkte je echt dat iedereen aan het genieten was van deze gezellige dag samen. 

Nadat we onze drankjes op hadden, vertrokken we naar het pannenkoekenrestaurant Oudt Leyden waar we een overheerlijke pannenkoek hebben gegeten. Op deze manier kwam onze gezellige, leerzame en mooie dag met elkaar helaas tot een einde. We hebben allemaal op onze eigen manier enorm genoten van deze dag en we kwamen tot de conclusie dat we dit eigenlijk veel eerder en vaker zouden moeten doen. Al met al dus een enorm geslaagde dag!'  

Deel deze pagina

  • Twitter
  • Facebook
  • Linkedin

Kruimelpad

  • Home
  • Nieuws
  • Nieuwsbrief theologie april 2022

Direct naar

  • Hulp bij studiekeuze
  • Aanmelden opleiding
  • CHE voorlichtingen
  • Update Coronavirus
  • Beste Hogeschool van NL

Lesaanbod

  • Voltijd Bachelor
  • Deeltijd Bachelor
  • Associate degree
  • Post-hbo, Masters en Cursussen

Over CHE

  • Werken bij de CHE
  • Nieuws & verhalen
  • SCHERP magazine
  • Identiteit en missie
  • Nieuwsbrieven

CHE

Oude Kerkweg 100,
6717 JS Ede

Vragen? Neem contact met ons op. 

Sociale Links Menu

  • twitter
  • facebook
  • Instagram
  • snapchat
  • youtube
  • linkedin

Onderzijde Menu

  • Privacyverklaring
  • Disclaimer
  • Nieuws
  • Inloggen
  • Alumni
  • Nieuwsbrieven
  • Informatie coronavirus