Corona beïnvloedt onze hele samenleving. Juist in deze tijd komen veel mensen in aanraking met verlies en het afscheid nemen van een dierbare. Hoe is dat als je werkzaam bent in de zorg, als sociaal werker of als geestelijk begeleider, en mensen begeleidt bij zo’n groot verlies? Albert van Dieren is onderzoeker en docent bij Social Work en het Instituut Contextuele Benadering en geeft op 28 mei een webinar over rouw en verliesbegeleiding.
“De hele wereld staat op zijn kop door COVID-19. We hebben allemaal met verlies te maken, op welke manier dan ook.” Albert benadrukt dat ook dit interview, dat via Microsoft Teams plaatsvindt, een vorm is van subtiel verlies. “Het echte contact met bijvoorbeeld studenten en collega’s, dat zijn we kwijt. Dat doet wat met mensen.”
Contact
Rouw en verliesbegeleiding is in deze tijden zwaar. In de eerste plaats voor de nabestaanden, maar ook voor de begeleiders. Albert: “Als je voor de uitbraak op de Intensive Care kwam te liggen, konden geliefden nog steeds fysiek bij je aanwezig zijn. Nu merk je dat de verbinding met jezelf en met degene die gaat overlijden kwijtraakt. Soms is er helemaal geen contact meer mogelijk, of je draagt een mondkapje, handschoenen en een beschermende jas. Dat heeft vergaande consequenties hoe je afscheid kunt nemen. Rituelen worden anders, en zijn moeilijk te gebruiken en te handhaven.”
Luisteren
Van Dieren benadrukt dan ook het belang van rouw en verliesbegeleiding, juist in deze tijd. “Tijdens het webinar wil ik een aantal tips geven die helpend kunnen zijn voor begeleiders. Het is vooral nu belangrijk dat je als professional leert luisteren: laat de persoon eerst zelf vertellen. Wie ze hebben verloren en hoe ze zich voelen. Als we ons machteloos voelen willen we graag met oplossingen komen, maar echte aandacht voor de ander is nu juist zo belangrijk.”
Rituelen
“Ik wil ook bespreken hoe belangrijk het is om als hulpverlener ook goed voor jezelf te blijven zorgen wanneer je geconfronteerd wordt met zoveel leed om je heen. Tijdens het webinar geef ik een aantal handvatten die hopelijk helpend zijn voor professionals. Ik bespreek het belang van rituelen tijdens rouw. We moeten zoeken naar nieuwe manieren van afscheid nemen en het gedenken en eren van de dierbare.”
Samenleving
Albert onderstreept hoe de betrouwbaarheid en maakbaarheid van onze samenleving door een virus onderuit is gehaald. “Binnen de rouw en verliesbegeleiding speelt meer. Mensen worden angstig, er is meer stress en sociale contacten worden minder en er is sprake van huidhonger. Daarom vind ik het juist in deze tijd zo belangrijk om tijdens al deze ingewikkelde zaken waar niemand echt een antwoord op heeft, elkaar niet uit het oog te verliezen. Dat we niet alleen maar kijken naar de nummers die het RIVM elke dag naar buiten brengt, maar ook beseffen dat het gaat om echte levens van mensen die van betekenis zijn geweest. Mensen hebben het nodig om te kunnen rouwen, om weer verder te gaan en ruimte te creëren voor de volgende generatie.”
Volg het webinar van Albert van Dieren op 28 mei om 15:30. Meld je hier aan.