Zorg voor Voeding en Gezondheid

Hylkje Algra is gezondheidsvoorlichter, docent en onderzoeker. Na het afronden van de studie Biomedische wetenschappen heeft ze de master Science Communication richting Gezondheidsvoorlichting aan de Universiteit Utrecht gevolgd. Hierna heeft ze lesmateriaal ontwikkeld over roken, alcohol en drugs voor het programma ‘De Gezonde School en Genotmiddelen’ van het Trimbos-instituut. In 2011 heeft ze de overstap gemaakt naar Mozambique om daar vrijwilligers op te leiden tot gezondheidsvoorlichters. Sinds 2016 is zij docent bij de opleiding Verpleegkunde, waarin zij vooral les geeft en onderwijs ontwikkelt over gezondheidsbevordering. Sinds 2018 is zij als onderzoeker betrokken bij het lectoraat. 

Onderzoek binnen Lectoraat

Passie voor gezondheid
Het bevorderen van de gezondheid en de kwaliteit van leven is nog steeds mijn drijfveer. Nu om als docent verpleegkundigen op te leiden tot gezondheidsbevorderaars. Dit motiveert mij ook om praktijkgericht onderzoek te doen naar zorg voor voeding en gezondheid. Door middel van onderzoek kunnen we meer inzicht krijgen in praktijkproblemen en mogelijke oplossingen. Ik vind het mooi als resultaten van praktijkgericht onderzoek kunnen worden toegepast om de verpleegkundige praktijk te verbeteren of om het onderwijs aan te scherpen. 

Bij het doen van onderzoek heb ik een specifieke interesse in het bereiken van kwetsbare doelgroepen, zoals mensen met een lage sociaal economische positie, mensen die laaggeletterd zijn of mensen met een niet-westerse migratie-achtergrond. Het is voor mij een uitdaging om de bestaande gezondheidsverschillen te verkleinen. De ervaring die ik heb opgedaan in Mozambique gebruik ik graag bij mijn werk voor de kenniskring ‘Zorg voor voeding en gezondheid’. 

Wilt u contact opnemen met Hylkje Algra? Dat kan via hfalgra@che.nl.

Truus Groenendijk-van Woudenbergh is voedingsdeskundige, docent, onderzoeker, onderwijsontwikkelaar en epidemioloog-B. Nadat ze zowel haar Bachelor als Master cum laude afsloot, ging zij werken als onderzoeker aan een promotieonderzoek aan de Wageningen Universiteit. Ze werkten met nationale en internationale partners samen om de invloed van voeding op het ontstaan van diabetes type 2 te onderzoeken. Het proefschrift is te zien via deze link. Naast haar aanstelling als onderzoeker, ontwikkelde ze innovatieve interactieve digitale leermaterialen over observationele studieopzetten en validiteit. Na haar promotie werkten zij als onderwijsontwikkelaar, docent en post-doc bij aan de Wageningen Universiteit. Als onderwijsontwikkelaar en docent behoorde ze tot het kernteam dat de online Master ‘Epidemiology en Public Health’ ontwikkelde en later doceerde. Sinds 2016 is zij docent bij de opleiding tot Bachelor Verpleegkunde. Het onderwijs op het gebied van gezondheidsbevordering en voeding staat daarin centraal. Sinds 2018 is zij als onderzoeker betrokken bij het lectoraat. 

Onderzoek binnen Lectoraat 

Er is meer te bereiken met voeding in de zorg
De Griekse arts Hippocrates benadrukte de rol van voeding in de zorg al met zijn uitspraak “Laat voeding uw medicijn zijn, uw medicijn uw voeding”. Aandacht voor voeding is dus niet nieuw, maar nog steeds is de aandacht van voeding tijdens de zorgverlening nog geen gewoongoed bij zorgprofessionals. Er is echter wel behoefte aan meer kennis en vaardigheden om gezond voedingsgedrag ter preventie van gezondheidsproblemen en bij ziekten onder zorgprofessionals. 

Mijn doel binnen het lectoraat is dan ook om samen met zorgprofessionals, kennispartners en opleidingen voeding de plek te geven die het verdient in de zorg en in de opleiding. Dit sluit nauw aan bij mijn achtergrond en werkervaring. Het afgelopen jaar zijn de studentonderzoeken naar de rol van voeding bij thuiswonende ouderen waar ik bij betrokken ben geweest gepubliceerd. In een ander artikel heb ik in samenwerking met de Hogeschool Utrecht geïnventariseerd welke plek voeding heeft in het verpleegkunde curriculum van twee hogescholen. Beide zijn eerste stappen naar meer aandacht voor gezonde voeding, zodat de kwaliteit van leven van ouderen verbetert: dat is wat mij drijft! 

Wilt u contact opnemen met Truus Groenendijk? Dat kan via gjgroenendijk@che.nl.

Marlies is van huis uit verpleegkundige en verplegingswetenschapper. Als verpleegkundige werkte zij in een academisch ziekenhuis op een afdeling waar patiënten met een oncologische maag-darm-lever aandoening worden verpleegd. Sinds 2005 is Marlies verbonden aan de CHE. Op dit moment is zij seniordocent bij de opleiding Verpleegkunde. 
Eerder onderzoek richtte zich op verpleegkundig eigenaarschap in het werken met kwaliteitsindicatoren en de rolopvatting hoe verpleegkundigen hun rol zien in het stimuleren van beweging en fysieke activiteit. Binnen dit lectoraat ligt haar interesse bij de rolopvatting van de verpleegkundige in de zorg voor voeding en gezondheid. 

Onderzoek binnen lectoraat

Verpleegkundige zorg voor voeding, onze zorg? 
Ongezond voedingsgedrag leidt tot allerlei gezondheidsproblemen en een verhoogd risico op chronische ziekten. Vanwege de vergaande consequenties van ongezond voedingsgedrag, komt er steeds meer aandacht en prioriteit voor het stimuleren van gezonde voeding. Juist de verpleegkundige, die relatief veel contact heeft met de patiënt of cliënt, is bij de uitstek de professional die hierin het verschil kan maken. 

Op dit moment is echter onduidelijk hoe de verpleegkundige haar eigen rol wat betreft het bevorderen van gezond eten en drinken ziet. Andere vragen zijn: Hoe verhoudt deze rol zich ten opzichte van bijvoorbeeld de diëtiste? Welke kennis, vaardigheden en zelfvertrouwen heeft een verpleegkundige m.b.t. het bevorderen van gezond eten en drinken? Daarnaast is Marlies geïnteresseerd in onderzoek naar hoe we de rolopvatting van verpleegkunde studenten met betrekking tot zorg voor voeding en gezondheid positief kunnen beïnvloeden, zodat deze zorg onze zorg wordt!  

Wilt u contact opnemen met Marlies van Hell? Dat kan via mcvhell@che.nl.

Ytje van der Veen studeerde Verpleegkunde aan de CHE, Gezondheidswetenschappen (Health Promotion) aan Universiteit Maastricht en Public Health aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (NIHES). Zij heeft tijdens en na haar opleidingen gewerkt als verpleegkundige, gezondheidsvoorlichter en onderzoeker. Als verpleegkundige/ gezondheidsvoorlichter werkte zij o.a. als wijkverpleegkundige,  in de leprabestrijding in Indonesië en bij het RIVM. Daarna werkte zij als onderzoeker en interventieontwikkelaar bij de Academische Werkplaats van GGD Rotterdam en Erasmus MC Maatschappelijke Gezondheidszorg aan een promotieonderzoek. Het betrof een onderzoek naar het bevorderen van Hepatitis B-screening door Turkse Rotterdammers. Na enkele jaren als beleidsmedewerker bij patiëntenorganisaties te hebben gewerkt, is zij sinds 2014 als docent/onderzoeker verbonden aan de Opleiding Verpleegkunde. 

Onderzoek binnen het Lectoraat

Gezonde wijken
Mijn expertise en interesse voor onderzoek liggen op het terrein van gezondheidsbevordering en preventie, en de rol die de verpleegkundige daarin kan spelen. 

Wijkgerichte gezondheidsbevordering is een structurele en integrale aanpak met als doel het versterken van gezondheid en welzijn van bewoners in een wijk, buurt of dorp. Het project ‘Gezonde Wijken Ede’ zet zich in voor gezonde, actieve wijken in de Gemeente Ede. Vanuit een samenwerkingsverband tussen Gemeente Ede, de Christelijke Hogeschool Ede en zorgorganisaties willen we - samen met anderen in de wijk - mensen stimuleren actief aandacht te besteden aan de eigen gezondheid. Gezondheid betekent daarin niet alleen lichamelijke gezondheid, maar ook mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen in de maatschappij, en het dagelijks functioneren. 

Vertellen dat iets ongezond is, helpt niet. Mensen zullen zelf tot de conclusie moeten komen: 'Ik wil me fitter voelen' of 'Ik wil graag stoppen met roken'. Binnen Gezonde Wijken Ede is ruimte om te werken aan een gezondere leefstijl; bijvoorbeeld door meer te bewegen, te stoppen met roken, minder alcohol te drinken, gezonde voeding, ontspanning & welzijn, verminderen van eenzaamheid, optimale inzet van mantelzorg, werk & gezondheid en een gezonde leefomgeving in de wijk.

Wilt u contact opnemen met Ytje van der Veen? Dat kan via yvdveen@che.nl.

Gerlinde Jordaan heeft de bachelor Voeding en Gezondheid gevolgd aan de Wageningen Universiteit, gevolgd door de gelijknamige master met specialisatie Epidemiologie en Volksgezondheid. Haar scriptie schreef ze over eetgedrag en haar afstudeerstage liep ze bij de GGD en bij het Centrum voor Jeugd en Gezin. Ze is als voedingswetenschapper A verbonden aan de Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen. Door haar bijbaan als voedingsassistent/ medewerker welzijn in verpleeghuizen heeft zij ervaring opgedaan in de zorg. Sinds 2021 is zij als onderzoeker betrokken bij het lectoraat.

Onderzoek binnen Lectoraat

Passie voor gezonde voeding en leefstijl
Mijn fascinatie voor gezond (eet)gedrag en het bevorderen van een gezonde voeding en leefstijl komen helemaal terug in het onderzoeksproject ‘Voeding in Zorgopleidingen’ van de Regiodeal Food Valley. Het is mijn taak om in de komende paar jaar onderwijs te ontwikkelen voor verpleegkundeopleidingen over het bevorderen van gezonde voeding en leefstijl in cliënten/patiënten. Zorgprofessionals uit het werkveld en docenten van de opleiding zullen betrokken worden in het proces van onderwijsontwikkeling. We gaan onder meer theorieën en modellen over gedragsverandering en leefstijlinterventies benutten. Het uiteindelijke doel is om verpleegkundigen op te leiden tot gezondheidsbevorderaars (CanMEDS-rol 5), die in staat zijn preventiegericht te analyseren en gezond gedrag bij hun cliënten/patiënten te bevorderen. Zo willen we bereiken dat zorgvragers langer thuis kunnen blijven wonen en de eigen regie kunnen behouden.