Het lectoraat Samen Divers doet onderzoek naar diversiteit en sociale cohesie in de klas: “Hoe kunnen we iedereen laten meedoen, erbij laten horen en naar elkaar laten omzien?” Natuurlijk willen alle studenten en leerkrachten dat. Maar hoe doe je dat en welke overtuigingen en kernwaarden spelen daarbij een rol? Daar zal het lectoraat samen met de scholen in de aankomende jaren onderzoek naar doen.
26 oktober 2020 vindt van 15.00 uur -17.30 uur de installatie van het CHE-lectoraat Samen Divers plaats (i.p.v. de eerder aangekondigde datum 8 juni). Tijdens de lectorale rede schetst Gert-Jan Veerman de route naar het gezamenlijke onderzoeksthema van de Academische basisscholen van de opleiding leraar basisonderwijs: versterken van sociale cohesie bij diversiteit. Ingegaan zal worden op hoe dit kan in een samenleving die steeds verder polariseert en of je dit als leerkracht eigenlijk wel wilt vanuit je onderliggende waarden. De leerkrachten en studenten van de Academische basisscholen presenteren op interactieve wijze de onderzoeksplannen van hun scholen voor de aankomende jaren en de eerste onderzoeksbevindingen van het afgelopen jaar.
Allen die interesse hebben in de thematiek van sociale cohesie en diversiteit, of die direct of indirect betrokken zijn bij de opleiding leraar basisonderwijs van de CHE, zijn hartelijk welkom bij de installatie. Een volledig programma en de mogelijkheid om u aan te melden volgt later.
Ontdekkingen voorgaand lectoraat 'Talenten en opbrengsten'
Kenniskring
Lector Gert-Jan Veerman
Dr. Gert-Jan Veerman, is onderwijskundige en socioloog. Hij deed promotie-onderzoek naar de invloed van culturele diversiteit op het functioneren van schoolklassen. Met basisschool ’t Speelkwartier in Veenendaal doet hij praktijkgericht onderzoek naar het structureel werken aan het ‘omzien naar elkaar’ binnen wereldoriëntatie.
Gert-Jan werkte na de pabo tien jaar in het basisonderwijs. In 2011 ontving hij van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) de promotiebeurs voor leraren. Het jaar daarna startte hij zijn promotie-onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam en is hij gaan werken op de CHE voor de opleiding Educatie. Na zijn promotie werd hij fellow aan het College for Interdisciplinary Educational Research in Berlijn. Naast zijn werk op de CHE is hij onderzoeker en docent aan de Radboud Universiteit.
Associate lector Jan Kaldeway
Jan Kaldeway (1957) MSc, MMus, werkt sinds 2008 op de CHE, Academie Educatie, als onderwijspedagoog, examinator van het afstudeeronderzoek en onderzoeker.
Ook werkt hij als onderzoeksdocent bij de masteropleiding Educational Leadership van PentaNova, waarin de CHE participeert. Hij volgde aan de Universiteit Utrecht de studie Sociale Pedagogiek en aan het Utrechts conservatorium de opleiding tot vakmusicus.
“Aan de Universiteit Utrecht werkte ik veel jaren met studenten die ondanks voldoende intelligentie en inzet niet tot studieresultaten kwamen. Daar ontstond mijn interesse in leerstijlen en ontdekte ik hoe binnen verschillende onderwijscontexten verschillende leerstijlen tot studiesucces leiden: een leerstijl die in de ene context tot goede resultaten leidt, kan in een andere context juist averechts werken.
In het lectoraatsonderzoek bij basisschool De Vlinderboom in Ede heb ik de gelegenheid na te gaan of en hoe deze thematiek ook in het basisonderwijs speelt.
Daarnaast heb ik een sterke filosofische en praktische interesse in de verhouding tussen theorie en praktijk of tussen ratio en intuïtie: wat kunnen we van theorie en onderzoek verwachten in bijvoorbeeld de basisschoolpraktijk, en hoe belangrijk is scholing hierin ten opzichte van bijvoorbeeld pedagogische tact of musische kwaliteiten?”
Kenniskringlid Derjan Havinga
Derjan Havinga-Heijs MA is sinds 2005 werkzaam op de CHE voor de opleiding Educatie. Na haar opleiding tot leraar basisonderwijs studeerde zij Nederlandse Taal & Cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen.
"In de afgelopen tijd heb ik mijn expertise mogen ontwikkelen op het gebied van taalontwikkeling, taalbeheersing en taaldidactiek. Mijn interesse gaat uit naar de ontwikkeling van mondelinge taalvaardigheid, leesschrijfvaardigheid en schrijfvaardigheid en dan vooral hoe onderwijs zo kan worden vormgegeven dat kinderen zich echt betrokken voelen bij wat ze leren. Ik vind het heel belangrijk dat kinderen de waarde van wat ze leren inzien en dat ze er plezier in hebben. Voor het kunnen functioneren in onze maatschappij is het heel waardevol als kinderen goed kunnen lezen, schrijven en zich mondeling kunnen uitdrukken. Ik merk dat dit ook voor de persoonlijke en sociaal-emotionele ontwikkeling van groot belang is.
Daarmee kom ik op een ander punt waarin ik mezelf heb mogen ontwikkelen: ik ben als supervisor en coach geregistreerd bij de LVSC. Het heeft mijn hart om mensen te laten nadenken over hun drijfveren en mogelijkheden. Als leerkrachten zich hier bewust van zijn kunnen ze ook de talenten van kinderen meer aanspreken en ontwikkelen ze meer zelfvertrouwen in hun communicatie richting kinderen, ouders en collega’s.
Ik ben verder actief als begeleider van studenten bij het doen van onderzoek en voor het lectoraat Educatie: talenten en opbrengsten zoek ik naar kansen om samen met basisscholen onderzoek te doen. Ik ga met basisschool De Klokbeker in Ermelo onderzoek doen naar samenwerkend leren tussen leerlingen en naar wat dit vraagt van de samenwerking binnen het team".
Kennisdeling Partnerscholen
De opleiding Educatie en de Partnerscholen kennen twee vormen van samenwerking: werkplekleren en kennisdeling. We geven u graag informatie over het idee achter en de praktijk van de Academische Basisscholen en over de manier waarop de thematiek van het lectoraat in het onderzoek met de scholen is vormgegeven.
Klik hier voor informatie en vragen over werkplekleren; samenwerkingsscholen hebben hiervoor een inlogcode.
Onderzoeksresultaten van de partnerscholen
De afgelopen jaren hebben we met veel plezier onderzoek verricht in teams van studenten en leerkrachten op zes verschillende basisscholen. De studenten zijn enthousiast aan de slag gegaan met hun onderzoek (zie hieronder in het menu voor de resultaten).
Onderzoeksresultaten
Binnen De Fontein wordt onderzoek gedaan vanuit de volgende vraag:
In hoeverre draagt een onderzoekende houding van leerkrachten en leerlingen bij aan de balans tussen talentgericht werken en opbrengstgericht werken?
In 2015-2016 zijn twee onderzoeken uitgevoerd. Het eerste onderzoek is een nulmeting waarbij binnen een model voor onderzoekend leren wordt gekeken naar de huidige en gewenste rollen van de leerkrachten tijdens het onderwijs. In het tweede onderzoek wordt nader ingegaan op de verschillen in rollen tussen de bouwlagen. In 2016-2017 zijn daar onderzoeken bijgekomen rondom onderzoekend leren van een hogere orde aan de hand van de methode Da Vinci en in 2017-2018 rondom onderwijs aan kleuters en de attitude met betrekking tot andere culturen.
Welke interventies ontwikkelt het team van De Hoeksteen om een omgeving (cultuur) te creëren die ertoe bijdraagt dat kinderen en leraren in hun identiteitsontwikkeling hun eigen verhaal als hun ‘mission statement’ vormen, articuleren, presenteren en beargumenteren? Dit is de centrale vraag die op de Hoeksteen is gesteld.
In 2015-2016 zijn zes onderzoeken uitgevoerd. Er is onderzoek gedaan naar hoe de morele gemeenschap zich verhoudt tot de lerende organisatie en naar professionaliteit door narrativiteit (de beroepsidentiteit van de leraar in samenhang met de professionele ontwikkeling en het handelen dat daaruit voortvloeit).
Verder is in 2016-2017 onderzoek gedaan naar de invloed van het karakter op het handelen van de leerkracht in de klas en in het team, naar de identiteitsontwikkeling van leraren in de school, naar de identiteitsverwoording door articuleren, presenteren en argumenteren en naar de bijdrage van morele vorming aan identiteitsontwikkeling.
In 2017-2018 zijn daar onderzoeken bijgekomen rondom persoonsontwikkeling bij kleuters en het omgaan met speciale behoeften van kinderen.
Het onderzoek op De Klokbeker vindt plaats rondom de vraag:
Op welke manier kan samenwerken onderdeel worden van de cultuur in de school?
In 2015-2016 zijn drie onderzoeken uitgevoerd. Een van de onderzoeken is gericht op welke teamrollen elkaar kunnen versterken om de beginfase van samenwerkend leren zo goed mogelijk te laten verlopen. Een ander onderzoek is gericht op het erkennen van de talenten van de leerlingen en de invloed hiervan op de samenwerkingsvaardigheden en nog een ander onderzoek is gericht op het vinden van geschikte werkvormen om op klassikaal niveau een start te maken met samenwerkend leren.
In 2016-2017 zijn daar onderzoeken bijgekomen rondom een passende leerlijn voor samenwerkend leren, de invloed van autonomie van leerlingen op het niveau van samenwerkend leren en hoe kinderen met autisme daarbij passende begeleiding kunnen krijgen.
En in 2017-2018 hebben studenten onderzoek gedaan naar de zaakvakmethode Samen op Aarde en het PCM-model en interactie in de klas.
Het thema van De Vlinderboom is ‘spelen met manieren van leren’, met als onderzoeksvraag:
Wat zijn de effecten van bewust omgaan met verschillende manieren van leren van kinderen op de betrokkenheid van de kinderen, hun leerrepertoire en de leeropbrengsten?
In 2015-2016 zijn twee onderzoeken uitgevoerd. Het ene onderzoek is gericht op verschillen tussen jongens en meisjes als het gaat om voorkeuren voor coöperatief of competitief leren. Het andere onderzoek gaat over de voorkeuren van leerlingen voor een theoretische of een thematische manier van werken bij rekenen, en de invloed daarvan op de betrokkenheid en de leerresultaten.
In 2016-2017 zijn daar onderzoeken bijgekomen rondom werken met IPC en de effecten van kindgesprekken op de betrokkenheid bij het leren en in 2017-2018 op het gebied van growth mindset.
De Prins Bernhardschool heeft ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO) in groep 1 en 2 geïmplementeerd en in beperkte mate ook in de hogere groepen. De OGO-praktijk in de hogere groepen verloopt echter niet naar tevredenheid van het team. Middels dit onderzoek wordt onderzocht hoe het OGO in de hogere groepen nog beter kan worden uitgevoerd en hoe de leerkrachten zich de hiervoor benodigde pedagogische en didactische vaardigheden eigen kunnen maken.
Een goede taalbeheersing is bepalend voor schoolsucces. Het vroegtijdig vaststellen van taalvaardigheid van kinderen biedt de mogelijkheid het taalonderwijsaanbod op de taalleerbehoeften af te stemmen. In dit onderzoeksproject worden de ontwikkeling van de Nederlandse en Engelse taalvaardigheid, het taalbewustzijn en de beginnende geletterdheid gevolgd gedurende de eerste vier jaar basisonderwijs op de Gideonschool. Tevens zal het effect van interventies naar aanleiding van verzamelde data binnen het taalonderwijs worden vastgesteld door de taalontwikkeling van kinderen op de Gideonschool te vergelijken met gematchte kinderen op andere basisscholen waar geen specifieke interventies op school worden toegepast.
De Rehobothschool is een TLIM (The Leader in Me)-school, geïnspireerd door het gedachtegoed van Stephen Covey. De school heeft het concept pedagogisch goed vorm kunnen geven. De vraag die er nu ligt is of en hoe The Leader in Me in de manier van lesgeven terug kan komen: welke vormen van didactiek en klassenmanagement sluiten aan bij dit educatieve concept?
In 2017-2018 heeft een groep studenten onderzoek gedaan naar het lesgeven met behulp van de zeven gewoontes van Covey en het verantwoordelijk maken van kinderen voor hun eigen leerproces.
Publicaties
Alle publicaties van dit lectoraat vind je in de publicatie-database.